چهل سال بعد ،
از دیکتاتوری به نئو لیبرالیسم ، پرتقال نمونه ای برای سوسیالیسم نوین ؟
بخش پایانی
لیلا درگر – برگردان : هاتف رحمانی
آلفردو
کونال ، کشاورز محصولات ارگانیک اهل مونتمور و نووو می گوید " در رابطه با
طبیعت وکشاورزی ، دیکتاتوری ، سوسیالیسم و سرمایه داری راهبرد مشابهی را
دنبال کرده اند – متمرکز کردن و تخصصی کردن . این امر تاثیر ویرانگری در
طبیعت داشت و برای توسعه روستایی کشنده است . " تلاش های او برای باز تولید
شیوه های سنتی کشاورزی ، مونتادو و تاسیس مزرعه ای متفاوت ، سزاوار آن است
که همه کسانی که می توانند از آن حمایت کنند.
دکتر آنتونیو کوارسما تاریخ را به یاد می آورد " در آن موقع در دهه 90 آن
ها به ما پول پرتاب می کردند ، بانک ها تقریبا ما را با عرضه وام های
سخاوتمندانه دنبال می کردند."
ثروت قرض گرفته شده تصور مردم از واقعیت را لکه دار کرد . کشور خیلی زود
از اتوموبیل های جدید مارک دار، خانه های مسکونی تک خانواده مدرن و اتوبان
های به کار گرفته نشده پر شد ، هر چند آن ها به ندرت ابزار تولیدی داشتند
که بتوانند ثروت تولید کنند . کوارسما می گوید " احساس می کردیم که باید
صورتحسابی برای این (ثروت) در نقطه ای دریافت کنیم ، اما نمی دانستیم به
کدامین شکل . اما اکنون می دانیم ."
در نتیجه بحران اقتصادی جهانی تله وام – هم در سطح جهانی وهم در سطح فردی -
درهم شکست. در مارس 2011 دولت پرتقال برای دریافت کمک اروپایی اقدام کرد
.پی آمدهای ناشی از اقدام های ریاضتی بخش بزرگی از جامعه را دچار فقر کرد.
طبق گزارش های جدید 600.000 نفربالای 65سال ازسوء تغذیه رنج می برند . نرخ
بیکاری در پرتقال 18درصد ودر بین افراد زیر 24 سال به 37درصد می رسد . به
واسطه بالا بردن نرخ بهره ها ، افراد بی شماری قادر به باز پرداخت وام های
خود نشدند ، مشابه آن چه در ایالات متحده رخ داد . آن ها مجبور شدند خانه
هایی را که با وام خریده بودند از دست بدهند ، و به سمت پروژه های مسکن
عمومی حرکت کنند. خانواده های بی شماری با این که به حفظ ظاهر تظاهر می
کردند ، دراین شرایط از هم گسستند . ترزا چاوز ، هماهنگ کننده کاریتاس
Caritas
در بیجا
Beja
، که به خاطر بحران ، مجبوراست با تعداد هماره فزاینده ای
از کیس های دشوار سروکار داشته باشد یادآوری می کند " آن ها شرمسارند .
دانش آموزهای مدرسه یورو های اندکی را که دارند برای حفظ ظاهر خرج تلفن
همراه و لباس های مارک دار می کنند اما پولی برای پرداخت برای ناهار مدرسه
شان ندارند ." او به نقطه روشنی که جامعه روی بمب ساعتی نشسته است اشاره می
کند. در انتخابات محلی سال 2013 رای دهنده ها نشانی از این نارضایی را به
دولت نشان دادند ، اکنون نیمی از تمام شهرداری های التینجو
Alentejo
دو باره شهردار های کمونیست دارند .
از رویا به تغییر سامانه (سیستم)
کدام ایده مثبت می تواند اراده مردم برای تغییر را پس از تمام این تلاش ها
وشکست ها دوباره مشتعل کند ؟
رویای پرتقال چیست ؟
درسفری با اتوموبیل در اطراف کشور وتوقف در روستا های دور افتاده برای
تقسیم نان واندیشه با افراد محلی ، شخص در می یابد که چیزی در مردم این
کشور به صورت حیرت آوری از سوی بسیاری از نیروهای متجاوز، از جمله درخواست
های کنونی جهانی سازی ، دست نخورده باقی مانده است . یک ارتباط مطلق مبارزه
با زمین وجود دارد ، زندگی روستا هنوز با کمک دو جانبه ، همسایگی و گرایش
به عدم مشارکت کامل در شیوه سوداگری جهانی مشخص می شود ، و اغلب عدم همکاری
قاطعانه با طرح های اقتصادی – زیستی مانند سدهای ذخیره آب ومعدن ها نیز
وجود دارد . صحبت کردن با مشتری هنوز برای صندوق دار مهم تر از مامور اداری
نا شکیبای منتظر در صف است . مکانیک هنوز کار را برای نوازش کردن سگ ولگرد
متوقف می کند. در بار هنوز در گوشه ای می توان لیکور دست ساز وکیک دست پخت
همسایه را – حتی برای مرد پلیس که چشم هایش را بر آن ها می بندد - گرفت ،
گذشته از همه او هم بخشی از جامعه روستا است . و این جامعه بود که در تمام
زمان های سختی به بقای مردم کمک کرد . باز هم امروز ، این برای بسیاری از
مردم مهم تر از بحث در باره اقتصاد ها واستخدام است .
به نظر می رسد که اکثریتی از مردم در سکوت رویکردی را برای زندگی متفاوتی
دنبال می کنند که می تواند نوشدارویی در زمان مدرن ما باشد . رویکردی به
زندگی که تنها بر حول پول و سود متمرکز نیست بلکه بر ارزش های عمومی ،
خرسندی و مسئولیت متقابل تمرکز دارد. به نظر می رسد در این کشور ، از دل
سلطنت و امپراطوری استعماری ، دیکتاتوری وانقلاب رویایی باقی مانده است .
شاید پرتقال تصمیم دارد این رویا را زنده کند.
افلاطون روزگاری گفت " همه دانش یاد آوری است " کشورهای اندکی با این چنین
یادبودهای فرهنگی ، دایره های سنگی و ستون هایی از عصر نوسنگی وجود دارند.
آن ها پناه گرفته در مکان های منزوی حس ژرفی از یک جهان بی زمان ، افسون
کننده را القا می کنند. آیا ممکن است این دایره های سنگی داستانی از دانش
صلح مادر سالاری را که در آن اجتماع وتعاون با طبیعت هنوز عادی بود بیان
کنند ؟ به نظر می رسد این یاد بودها تاریخ کشور را بیشتر از تمام تلاش های
کلیسا ودولت برای اهلی سازی بیان می کنند.
در دوران های سرمایه داری وحشی جهانی شده این شیوه اصیل زندگی به لبه مغاک
رانده شده بوده است ، با اعلام بعنوان ضعف ، مورد ریشخند واستهزا قرار
گرفته بوده است . اما با این حال نابود نشده است ، در اینجا در پرتقال
روستایی نابود نشد . ناظرها از خود می پرسند ،" آیا این دنیا ، اکنون که
سامانه سرمایه داری تاکنونی در حال ترک خوردن ، وتا نقطه فروپاشی آن به
خاطر شکاف های ذاتی مشمئز کننده است ، می تواند به مرکز جاذبه دوباره ای
تبدیل شود ؟
دراین وضعیت تاریخی ، اولین فرد جوان از نسل اعتراض در راستای ایجاد چشم
اندازی برای زندگی خارج از تروئیکا به حومه شهر می رود. دراین آب وهوا ،به
دور از مرکز های مدرن قدرت ، آن ها هوای تازه ای از آزادی و تجربه با
برنامه ها را ، با باز تولید چشم اندازها و فعال سازی دوباره روستاها در
رابطه با جامعه های بومی قدیمی تنفس می کنند . در مقابله با اقدام های
ریاضتی و محدودیت های تروئیکا ، طرح هایی برای یاری همسایه وار و گذران
معیشت مدرن طلوع می کند. آن ها به یک دیگر وصل می شوند ، تعاونی های بدیل
را برای تولید منطقه ای و واژگون کردن ممنوعیت ها علیه داد وستد محلی را با
خلاقیت و سر سختی گسترش می دهند. آن ها آنچه را که سال خورده های بومی به
صورت زلال حفظ کردند خود تجربه می کنند : که اجتماع های روستایی و همسایگی
مبنا های قابل اعتمادی در دوران های بحران هستند.
اگر اکنون این تجربه ها کسب و به کار بستن گسترده دانش قابل دسترس را برای
درمان بوم شناختی ، فن آوری انرژی نامتمرکز ، جامعه و صلح – دانش و اقتصاد
های بدیل آغاز کنند ، برنامه های آن ها می تواند به آزمایشگاه هایی برای
آینده تبدیل شود. برخلاف آن چه که ممکن است به نظر رسد ، این امر می تواند
طوری عمل کند که بحران در اروپای جنوبی بتواند به سرعت بخشیدن به تغییر
سامانه جهانی یاری رساند. تغییر سامانه است که کل زمین به آن نیاز دارد .
چون نه تنها پرتقال بلکه کل جهان تحت سلطه دیکتاتوری سرمایه زندگی می کند .
با حتی دور افتاده ترین منطقه های تحت تهدید انقیاد به نظم نوین جهانی
تجارت ازاد ، جنبش های اعتراضی در تمام قاره ها به صورت عاجلی به مدل هایی
برای هموار کردن راه به سوی پسا سرمایه داری نیاز دارند.
پرتقال ، مستقر در گوشه جنوب غربی اروپا ،پل فرهنگی واب وهوایی بین اروپا
وافریقا است .راه حل هایی که در اینجا تحت محافظت امنیت اروپایی فرآوری و
آزمایش می شوند ، می توانند در جهان جنوب هم به اجرا در آیند و از این رو
می توانند به حل نا هم خوانی بین شمال وجنوب یاری رسانند . چهل سال پس از
انقلاب میخک ، کشور می تواند به مدلی از یک سوسیالیسم نوین تبدیل گردد.
سوسیالیسم باید با یاری دانشی که در طی سده گذشته پیشرفت کرده بود نوسازی
وگسترش یابد . لازم است پنج نکته مرکزی زیر ترکیبی از یک سوسیالیسم نوین
باشند تا جذابیت وقدرت آشکار تری نسبت به سرمایه داری به دست آورد .
بخش دوم : نکته های مرکزی یک سوسیالیسم نوین
الف – اجتماعی کردن و تمرکز زدایی تولید
معنی سوسیالیسم آن است که قدرت اقتصادی در دست های مردمی قرار دارد که آن
را اداره و از آن زندگی می کنند. تصمیم ها ومسئولیت ها از سوی کسانی عملی
شود که درگیر آن هستند. سود محوری بعنوان موتور اقتصاد قابل دوام نیست .آن
سوی ثروتمندی خصوصی افراد منافع جامعه قرار دارد – این یک حکم اخلاقی نیست
بلکه قانون صلح اجتماعی است .
کشورها نیستند که باید سوسیالیسم جدید را اجرا کنند ، بلکه سامانه های به
اندازه کافی کوچکی هستند که به آسانی قابل درک باشند- روستاهای نا متمرکز و
اجتماع های منطقه ای که ارتباط داخلی دارند ، عموما خودکفا و در تعاون با
طبیعت . چرخه های تولید شفاف تر وقابل درک تر ، داد وستد و مصرف ، که برای
انسان وطبیعت سالم تر هستند. به هم پیوسته ، متفاوت وغیر متمرکز –سوسیالیسم
نوین در بسیاری از عرصه ها بعنوان نقش مدل آن تابع طبیعت است .
معنی خود گردانی منطقه ای چیست ؟ اول از همه ، هر منطقه ای تولید های اساسی
خود را که برای تامین انسان ها ، حیوان ها ، گیاه ها وسامانه زیستی (
اکوسیستم ها) خود مورد نیازند پیش می آورد . این امر بیشتر برای تغذیه
وانرژی اجرا می شود. تولید اضافی می تواند با خارج از منطقه مورد داد وستد
قرار گیرد. درآمد حاصل از فروش تولیدها در منطقه می ماند. گذران زندگی
(معیشت)مدرن ، به هم پیوسته با اصل باز طراحی اقتصاد جهانی وبرنامه ای
کاملا مخالف با جهانی سازی نئو لیبرالی است .
ب- جامعه : انسان هسته مرکزی سوسیالیسم نوین
از نظر تاریخی سوسیالیسم به این دلیل که فکر اشتباه بود شکست نخورد ، بلکه
به این دلیل که مردم تجربه قابل توجهی از زندگی اجتماعی نداشتند شکست خورد.
اگر بی اعتمادی و ترس بر هم زیستی انسان غلبه کند ، هیچ کس نمی تواند تولید
را اجتماعی کند. سوسیالیسم نوین بر شیوه های کمونی زندگی مبتنی است .
شجاعانه ، عادلانه و هم بسته بودن تصمیم (تنها) مسئله فردی نیست . توسعه
انسان نیز پی آمد شرایط اجتماعی تولید است ، که در آن یک نفر رشد و زندگی
می کند ، چیزهایی را بعنوان کودک تجربه می کند – محبت ، خانه ، امنیت یا
آزادی . جامعه های تابع اعتماد حاصل خیز ترین عرصه برای توسعه همبستگی ،
آگاهی کمونی ، شجاعت برای حقیقت – همه کیفیت های ضروری برای یک سوسیالیسم
دایر – هستند. تحت شرایط محدودیت و تنهایی ، انسان به زیر دست ومصرف کننده
تبدیل می شود ، و در اجتماعی شدن پیشرفت نمی کند. هر جایی که آن ها تجربه
را می پذیرند ، در خانه ودر چالش با یک جامعه ، رویایی از بشریت واقعیت می
یابد .
آن چه جوان های دنیادر میدان ها واردوهای جنبش های انقلابی تجربه می کنند ،
و آن چه با افراد مسن تر در جامعه روستایی پرتقال ربط دارد رویکردی به
جامعه است . این تجربه می تواند امروزی ، قابل مشاهده وآموخته شود.
جامعه ، که در آن خانواده های هسته ای یک پارچه شده اند ، خانه اصلی بشریت
است . یک زبان زد (ضرب المثل) افریقایی می گوید" بزرگ کردن یک بچه یک روستا
را دربر می گیرد." جامعه نیز خانه عشق است ، در اینجا حفاظی برای دهانه
حساس عشق ارزانی می دارد تا جایی که یک رابطه عاشقانه به یک زندان تبدیل
نمی شود .
ج – تعاون با طبیعت و چشم انداز شفا دهنده
هر منطقه ای می تواند انچه را که ساکنان آن – انسان ، حیوان و طبیعت –برای
زندگی نیاز دارد تولید کند. دکتر دیتر دوم در "مانیفست تامرا
Tamera Manifesto"
می گوید " اگر ما دیگر نه قانون های سرمایه ، بلکه منطق طبیعت را دنبال
کنیم آب ، غذا و انرژی برای تمام انسان ها به صورت رایگان قابل دسترسند ".
حتی چشم انداز ها ی به شدت پست شده با کویرزایی ، فرسایش و جنگل زدایی ، می
تواند شفا یابد . بدین گونه منطقه های کوچک غذایی می تواند به فراوانی رشد
نماید ، که بناهای هر احتکاری را از بین خواهد برد .
علاوه بر این ما به یادگرفتن تعاون با طبیعت نیاز داریم . نیاز داریم درک
کنیم که درکنار حقوق بشر ، حقوق حیوان ها و زمین نیز وجود دارد . در
سوسیالیسم نوین ، اصل های برابری و عدالت تنها بر بشر به کار برده نمی شود
بلکه بر طبیعت نیز جاری می شود . قبل از اتخاذ هر تصمیمی ، هر اقدامی که
در رابطه با یک منطقه ، حیوان ها ، گیاه ها و سامانه های زیستی تاثیر گذار
باشد باید با هم فکری گرفته شود چون ما بعنوان بشر می توانیم شنیدن صدای آن
ها را بیاموزیم .
با معرفت در باره تعاون با طبیعت قادریم به کمیابی ، گرسنگی و جنگ در سراسر
جهان پایان دهیم . دانش روستا ها ومنطقه ها را به حفظ فرآورده های خود در
دستان خود برای رهایی از وابستگی به سامانه های جهانی توانا می سازد . دانش
برای آزادی است .
د- نقش زن ها و آشتی بین جنس ها
آشتی بین جنس ها یک شرط صلح وعدالت است . مادامی که جنگ بر سر عشق وجود
دارد هیچ صلحی نمی تواند در زمین وجود داشته باشد . پرتقال همیشه ستایش
زنان را پرورش داده است – راه اندازی با فرهنگ های مادر سالار قبیله ای
نوسنگی قبلا ذکر شده ، از جمله پرستش الهه آسمان ، در فاتیما و ستایش مریم
، حاضر در هر روستا .
یک سوسیالیسم نوین بدون ارزش گذاری بالاتر برای زنان قابل تفکر نیست . این
نه تنها در باره درخواست برابری بلکه در رابطه با قدرت های زنانه و کیفیت
هایی است که نتوانسته است در دوران پدر سالاری شکفته شود. این به طور کلی
با قانون اساسی ایروکوئیس
Iroquois
انطباق دارد که فرض می کرد رئیس قبیله " شبیه یک مادر خوب " باشد . در
جامعه های آینده ، کیفیت هایی مانند مراقبت ، آشتی ، بخشش ، مسئولیت
اجتماعی ، ارتباط ها و ایجاد اعتماد لازم الاجرا خواهد بود .
سوسیالیسم بر همبستگی جهانی با زن ها استوار است . این به معنی شجاعت
هواداری از استقلال زنان ، رهایی از تصور تقوا و اخلاق است که دیگراختصاصی
نیستند. این اخلاق از بین رفته در اصل به صورت خشنی بر زن ها تحمیل شده بود
، تا جایی که خود آن ها به مدافع های آن تبدیل شده بودند.
سابینه لیشتنفلس
Sabine Lichtenfels
دین شناس و از بنا کننده های تامرا
Tamera[1]
می گوید " قدرت جدید زنان نه مردها ، و نه عشق ما به مردها را هدف قرار نمی
دهد – در حقیقت ، قطعا ساختارهای پدرسالاری را که به انهدام زندگی وعشق در
سطح جهانی منجر شده است پشت سر می گذارد. اکنون بر ما زن ها است تا دوباره
مسئولیت سیاسی وجنسی را که زمان طولانی از آن محروم بودیم به عهده بگیریم."
تمام عرصه های زندگی ، خواه اکولوژی ، سیاست یا اقتصاد باشد ، زمانی که زن
ها با منبع های آن ها وصل شوند و ارزش و وظیفه خود را بپذیرند جهت گیری
متفاوتی خواهد داشت . اجتماع هایی که در آن ها همبستگی و اعتماد بین زن ها
رخ می دهد ، جایی که آن ها برای خود ، برای بچه های خود و برای آن چه دوست
دارند مسئولیت قبول می کنند ، لنگر گاه هایی برای خود زندگی هستند. چنین
جامعه هایی قوی وبا ثبات می شوند ، ومی توانند بسیاری از توفان های زمان
مارا تحمل کنند.
ه
– اخلاق ومعنویت : پل به جای دیوار
سوسیالیسم نوین به اصول اخلاقی که در قلب هر کسی لنگر انداخته و دگم ( جزم
) های مذهبی وسیاسی نیست نیاز دارد .
پرتقال ، به صورت سنتی بهشتی برای مخالف ها ومرتد ها بوده است . مدارا ،
میهمان نوازی و گشاده رویی به غریبه ها همیشه برای مردم مهم تر از
ایدئولوژی و اندیشه های حقوقی بوده است . پائولو بورگس ، استاد فلسفه اهل
لیسبون می گوید ،" پل ساختن به جای دیوار ساختن بخشی از موجودیت پرتقال است
. جهان در پارادایمی از جدایی زندگی کرده است ، که به بهره کشی ، جنگ و
خشونت در طی 6.000 سال گذشته منجر شده است . به ویژه در زمان های بحران
،پرتقال می تواند به زادگاه پارادایم جدید همدلی و عدم جدایی تبدیل گردد".
حزب اقدام ملی
PAN Party
که او تاسیس کرد – حزبی برای دفاع از حقوق حیوان ها وطبیعت – پیش از این در
اولین انتخاباتی که شرکت کرد موفقیت گیرایی به دست اورد
.
پس از اتحاد شوم بین کلیسا ودولت ، در زمان دیکتاتوری و سلطنت ، و سوء
استفاده از جزم های مذهبی برای سلطه و استبداد ، کلیسا در پرتقال تغییر
کرده است . امروز کلیسا به وظیفه های اجتماعی ، بدون اخلاقی کردن انگشت
اشاره بزرگ خود به گذشته خود یاری می رساند. غیر قابل درک بود که بسیاری از
پیروان جنبش سوسیالیستی در ابتدا خود را از کلیسا دور کردند ، اما امروز
یک همکاری عملی در جاهای زیادی وجود دارد . به همین خاطر است که در برخی
محل ها بهترین های کمونیسم وکلیسا متحد می شوند – نقش نمونه ای از مسیح
انقلابی ، در ترکیب با عدالت اجتماعی همراه با کمک متقابل . اخلاق های یک
دست اندر کار ، عشق سوسیالیستی به همسایه زیر سایه یک وابسته به مریم همه
جا حاضر ، می تواند فراتر از هر مذهب یا ایدئولوژی قرار گیرد ومی تواند
قدرت های جدید بیدار شونده را متحد نماید
.
دم آنتونیو ویتالینو دانتس ، کشیش بیجا
Beja،
نماینده ای از مسیحیت درگیر است . او با معروفیتش به خاطر فداکاری برای
عدالت اجتماعی ، حستگی ناپذیر بین سیاست مدارها و شهروندها میانجیگری می
کند. او از اظهار نمونه های خودکفا نیز پشتیبانی می کند و به برانگیختن
زمین دارها به اهدا دارایی های استفاده نشده به جامعه های اکولوژیکی و
اجتماعی جدید یاری می رساند. دم آنتونیو می گوید " روستاها ، مدرسه ها
ومزرعه های متروک می توانند به این شیوه زنده شوند."
مرکز تحقیق وآموزش تامرا
در دل این شرایط مدل های کل نگر و تجربه های اجتماعی – اکولوژیک رونق می
یابند. یکی از نمونه ها مرکز تحقیق صلح جهانی تامرا است ، که در سال 1995
توسط سابینه لیشتنفلس و دکتر دیتر دوم ، نویسنده کتاب پر فروش "چپ جدید"
المان تاسیس شد . امروز 170 نفر در اینجا زندگی ودر نمونه ای فراگیر برای
جامعه ای دوستی فعالیت می کنند. آن ها بدین وسیله راه حل های بوم شناختی و
اجتماعی را برای شیوه زندگی پسا سرمایه دار توسعه وترکیب می کنند که می
تواند در سراسر جهان تکرار وکپی شود. در کنار کار پیشگامانه آن ها در بوم
شناسی ، آن ها اساسا بر شفای عشق و جامعه بشری تمرکز دارند. تامرا یک مرکز
آموزش جهانی است که دانش اکولوژیک واجتماعی را نیز به منطقه محلی می آورد.
آن مرکز به نقطه دیداری برای جنبش های منطقه ای ومحلی خودگرانی تبدیل شده
است . جامعه ها وگروه های دیگری که پیش از این استقرار خودرا آغاز کردند ،
با یک دیگر ارتباط می گیرند ودراین پیوند تجربه های خود را - در همکاری
وتکمیل سازی نزدیک با جمعیت موجود روستایی - مبادله می نمایند. روی براگا
همکار تامرا می گوید ،" برای این است که آلتنجو می تواند به دره سیلیکون
جدیدی برای خودگردانی وبقا تبدیل شود."
لیلا درگر ، متولد 1959، روزنامه نگار مستقل ، منتشر کننده نشریه " صدای
زنان – برای سیاست های قلبی " در المان بود ونوشته های منتشر شده بسیاری در
باره موضوع های الکولوژیک ، سیاسی ، اجتماعی و زنان دارد. او در تامرا
پرتقال سکونت دارد . برای اطلاعات بیشتر:
http://www.tamera.org
چهل سال بعد ،
از دیکتاتوری به نئو لیبرالیزم ، پرتقال نمونه ای برای سوسیالیسم نوین ؟
بخش نخست
مطلب
را به بالاترین بفرستید:
مطلب را به آزادگی بفرستید:
بازگشت به صفحه نخست
