نویدنو -  کتاب -   رحمان هاتفی  درباره ما -  آرشیو

از همین قلم

 
 
 
 

2019-05-11

نویدنو  20/02/1398 

 

 

  • این روز ها صداهای جدیدی، بسیار شنیده می شوند که می پرسند «چپ چیست؟»  و البته نوشتارهای بسیاری هم یافت می شوند که درآن از «اتحاد»، «وحدت عمل» و تشکیل جبهه از «چپ» سخن می گویند . همه  ی این گفتگو ها یک جنبه خاص، اما مهم، از فعالیت اجتماعی ، یعنی سیاست را مد نظر قرار می دهند. اما، پرسش اساسی این است که آیا حوزه فعالیت «چپ» فقط حوزه سیاسی است ؟

 

 

حضور در برابر «حضور»: طرح بحثی در بر آمدچپ

نویدنو

این نوشتار برآن نیست تا کار شریف و ارزشمند چپ در این عرصه ها – چه به صورت حزبی و سازمانی و چه به صورت فردی - به ویژه در سال های اخیر را ، در ادامه سنت درخشان چپ، نادیده بگیرد ، و حتی در برابر این تلاش ها با تمام قد به احترام بر می خیزد ،اما در پی آن است که با نگاه دیگری به چپ و وظایف پیش روی آن بپردازد. این روز ها صداهای جدیدی، بسیار شنیده می شوند که می پرسند «چپ چیست؟»  و البته نوشتارهای بسیاری هم یافت می شوند که درآن از «اتحاد»، «وحدت عمل» و تشکیل جبهه از «چپ» سخن می گویند . همه  ی این گفتگو ها یک جنبه خاص، اما مهم، از فعالیت اجتماعی ، یعنی سیاست را مد نظر قرار می دهند. اما، پرسش اساسی این است که آیا حوزه فعالیت «چپ» فقط حوزه سیاسی است ؟

آحاد جامعه، به ویژه آن بخشی که مخاطب اصلی چپ است، صرفا بازیگر حوزه سیاست نیستند و در حوزه های دیگر، از جمله حوزه های فرهنگی، اجتماعی ، محیط زیست و شیوه زیست یا سبک زندگی نیز، مخاطبین اصلی هر فعالیتی هستند.

باید به این پرسش های اساسی که جایگاه چپ در این حوزه ها و مبارزه نفس گیری که در آن حوزه ها جریان دارد کجاست؟ وزن آن کدام است؟ چه قدرت تاثیر گذاری را در این حوزه ها به خود اختصاص می دهد؟ و مانند این ها، پاسخ داد.

گمان می کنیم اکنون زمان آن که چپ از پیله صرفا سیاسی خود خارج شده و وزن و اعتبار و هستی خود را هم زمان، در حوزه های دیگر نیز به دست ترازو بسپارد، فرا رسیده است.

امروزه بورژوازی داخلی و جهانی دست در دست هم، تمامی حوزه های زیست جامعه را اشغال نموده اند و مهر سرکردگی خود را به صورت بر جسته ای برتارک جامعه کوبیده اند . در زیر تلاش می کنیم به صورت اشاره وار به این حوزه ها بپردازیم.

فرهنگ : همه آن چه که به عنوان محصولات فرهنگی به خورد جامعه داده می شوند، مجموعه ای از ابتذال متجلی شده در انواع سریال های تلویزیونی «ترکی»، «هندی» و «اسلامی» هستند که بیشترین بخش از اوقات فراغت اکثریت مردم جامعه را به خود اختصاص می ­دهند .

وضعیت نشر کتاب و روزنامه در فلاکت بارترین وضعیت خود قرار دارد. در جامعه 80 میلیونی، با سطح معدل سواد فوق دیپلم در سنین 20 تا 45 سال[1] ، تیراژ کتاب ها به 300 تا 1000 نسخه کاهش یافته است[2] و البته گاهی نویسندگان بسیار خوشبختی هم پیدا می شوند که تیرآژ 300تا 1000 نسخه ای کتاب شان به چاپ دوم و سوم هم می رسد . ناگفته نماند که در سال های اخیر اقبال به کتاب اندکی بهبود یافته است، اما تا رهایی از فلاکت فاصله بسیاری دارد .

شمارگان روزنامه ها اسف بار و ناامید کننده است[3] و روزنامه ها بدون برخورداری از رانت و آگهی قادر به ادامه حیات نیستند. کانال های شبکه های اجتماعی مملو از هجویات و شوخی ها و سرگرمی های بی محتوا هستند و کتاب های پر تیراژ که تجدید چاپ می شوند هم، معمولا کتاب های از نوع: کمک درسی(به لحاظ تب تندی که برای کنکور و پذیرش دانشگاهی از سنین پایین دامن زده شده است)؛ دینی (به خاطر بر خورداری از رانت توزیع رایگان در کتاب خانه ها)؛ بازاریابی و تجارت ( به لحاظ تبلیغ امکان پولسازی سریع از برخی کسب و کارها )؛ و داستان های مهیج عشقی و جنایی هستند.

پرسش این است: چپ در این آشفته بازار فرهنگی چه متاعی برای عرضه دارد؟ کدام فیلم، کدام رمان، کدام داستان و نمایش و کدام کالای فرهنگی که دامنه ی نفوذ و مخاطبش از تعداد 200- 300 روشنفکر فراتر برود را عرضه کرده است یا می کند یا می تواند عرضه کند؟ [4]

شیوه زیست یا سبک زندگی : عنان کامل تبلیغ و نمایش سبک زندگی در دست انواع تلویزیون های جِم و لس انجلسی و... است که افسانه های پیش پا افتاده ولی تحقق ناپذیر سبک زندگی امریکایی را بیست و چهار ساعته به خورد مردم می دهند و به مغز توده های وسیع مردم تزریق می کنند . گشتی در خیابان های شهرها و شهرک های سراسر ایران به راحتی می تواند گواه این ادعا باشد .

انواع مدل های مو، انواع لباس ها و رفتارهای بر گرفته از ابتذال سریال ها و فیلم های مبتذل ترکی و هندی و امریکایی و ...چونان نمایشگاهی از ابتذال در پیش چشم همه گسترده شده اند و شگفت آن که همه این ها زیر بیرق «مدرنیسم» به مصرف کننده ها فروخته می شود و هیچ صدای معترضی برای افشا گری، طرح خطی نو و روشی دیگر وجود ندارد .

شیوه زیست پیشنهادی چپ در این میانه چیست؟ حتی جوانانی که به دلایل مختلفی جذب ایده های  چپ می شوند در این بازار مکاره چه شیوه ای از زندگی را از چپ می توانند در یابند که حداقل قادر باشند به عنوان بدیلی در حلقه های ارتباطی نزدیک خود اعم از خانه و دانشگاه و محل کار به نمایش بگذارند و از آن ارزش ها و سبک زندگی دفاع کنند؟

جامعه : جامعه ای گسیخته و در حال فروپاشی در روابط اجتماعی. رشد انواع خشونت ها ، کاهش سن خلاف و بزه کاری تا مرزهای خطرناک، نابسامانی در روابط فردی و اجتماعی ، اتمیزه شدن آدم ها و پناه دراعتیاد و درگیری در پستو های شبکه های اجتماعی مختلف که حاصلی جز یاس و سر خوردگی و انزوای فردی ندارند.

چپ در برابر مردم و این جامعه ی از هم گسیخته ی در گیرِ خشونت و ویرانی اخلاقی و اتمیزه شدگی یاس خورده افراد جامعه ، به ویژه جوانان چه متاعی برای عرضه دارد؟

واقعیت تلخ و دردناک این است که با کمال تاسف، دست چپ در تمام این عرصه ها به شدت خالی است . چپ ظاهرا تلویزیون، کانال یوتیوپ، کانال تلگرام و ... دارد ، اما در این رسانه ها چه چیزی را عرضه می کند؟ [5]

مثلا در عرصه اتحاد اجتماعی که می تواند به عنوان نوعی شیوه زیست تبلیغ شود، آن چه بیش از همه خود نمایی می کند فرقه گرایی، خود برتربینی و انکار دیگران است .

برای اینکه پربیراه نرفته باشیم به یک نمونه جالب از این آشفته بازاری که بخشی از چپ نیزدر چنبره آن گرفتار است اشاره می کنیم؛ همین چندی پیش بود که شش سازمان  چپ، توافق کرده اند که به نوبت و به صورت ساعتی تلویزیونی را اداره کنند، خوب، حال ببینیم محتوای برنامه ها چیست ؟ خواندن اعلامیه ای که در ارگان مربوطه منتشر شده است، خواندن اخباری که از رسانه های مجاز حکومتی دست چین شده است، پخش سرودهایی که بیشتر نوستالوژی نسلی از دست رفته اند و البته با گویندگانی با قیافه های بسیار جدی و عبوس!

محصول تولیدی این شش سازمان چپ حدود 10 ساعت برنامه در روز است . این برنامه ها چنان تکراری ، بی روح و خسته کننده اند که حتی بنا به یک نظر سنجی میدانی، بسیاری از هواداران آن جریان ها هم حتی وقت خود را صرف تماشای آن ها نمی کنند.

این امر چیزی نیست جز بازتاب فرقه گرایی وسکتاریسم، دوری از مبرم ترین مسائل روز جامعه، بیگانگی با نیازهای اجتماعی ، فرهنگی و ... مردمی که ظاهرا مخاطب آن ها هستند. ما در اینجا با موضع گیری به سود یکی و بر علیه دیگری سخن نمی گوییم؛ به واقعیت موجود اشاره می کنیم و می پرسیم از این رفقا که مثلا : رفقا، آیا امکان ندارد با کنار گذاشتن برخی منافع گروهی، این ده ساعت برنامه را با دعوت و تدارک تیمی حرفه ای به تولید برنامه هایی بپردازید که در عین بیان نظریات جمعی شما بتواند فتح بابی باشد در پرداختن به امور فرهنگی، اجتماعی وسیاسی جامعه و دریچه ای باشد برای ارتباط نزدیک تر با مردم ، هم در ابعاد سرگرمی وهم در ابعاد آموزشی ، شیوه زیست و ...؟

کوتاه سخن اینکه، تا «چپ» از نظر برنامه، دامنه ی فراخی در تمام امور زیست جامعه، اعم از فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تفریح و سرگرمی نداشته باشد، وبه لحاظ عملی به ایجاد پایگاه توده ای اقدام نکند ، همچنان خود را تکرار خواهد کرد و نقشی جز در حاشیه برای بخشی از روشنفکران هوادار نخواهد داشت .

بورژوازی با تمام توان مالی، تبلیغی، اجتماعی، سیاسی خود درتعیین شیوه زیست مردم حضور دارد، این حضور، حضوری سلطه طلبانه و امروز بی بدیل است ، چپ بدون «حضور» در تمام این عرصه ها، همچنان منزوی ، در حاشیه و بی اثر باقی خواهد ماند.  

ما با تدارک گفتگو هایی به این مسائل خواهیم پرداخت . در عین حال از هر مشارکتی در گفتگو استقبال می کنیم . پاسخ شایسته و عمل بایسته در این رابطه در خرد جمعی و اتحاد عمل نهفته است .


 

[4] - در این زمینه بی توجهی تا آن حد است که حتی کتاب هایی هم که گاه توسط نویسندگان منفرد پس از ماه ها دوندگی و با کسب اجازه از ارشاد منتشر می شود در هیچ جا فرصت بررسی و معرفی پیدا نمی کند و در سکوت به فروش لاک پشتی خود ادامه می دهد .

[5] - این قلم تفاوت های فاحش زمین تا آسمانی  امکانات مالی، سیاسی، حقوقی، رسانه ای و...بورژوازی رابا چپ نا دیده نمی گیرد . اما بحث برسرآن است که از امکانات موجود هم به نحو مفید و کارایی استفاده نمی شود و همه ارتباط ها به نوعی مجلس وعظ و خطابه فرو کاسته می شود .

 

 

Comments System WIDGET PACK

Share

بازگشت به صفحه نخست

مطلب را به بالاترین بفرستید: Balatarin

 

نامه ها ومقالات خودرا به نشانی webmaster@rahman-hatefi.net  بقرستید

انتشار اخبار، مقالات و بیانیه ها در این صفحه الزاماً به معنای تایید آن‌ها نیست
 
    اشتراك در نویدنو

  

نشانی پست الکترونیک: