نویدنو 24/04/1397
با قول
مبارزه با فساد و بهبود زندگی زحمتکشان «آملو» پیروزِ انتخابات مکزیک
شد
انتخابات سراسری مکزیک برای برگزیدن رئیسجمهور آیندهٔ آن کشور، ۱۲۸
نمایندهٔ مجلس سنا، و ۵۰۰ نمایندهٔ مجلس نمایندگان در روز یکشنبه ۱۰
تیر ۹۷ برگزار شد. این انتخابات یکی از گستردهترین انتخاباتی بود که
در تاریخ مکزیک برگزار شد چون در همان روز، انتخابات استانی و
شهرداریها نیز برگزار شد، تا بیشتر از ۳۴۰۰ مقام دولتی در ردههای
گوناگون اداری برگزیده شوند.
در انتخابات ریاستجمهوری، چون مطابق قانون اساسی مکزیک رئیسجمهور فقط
یک دوره میتواند بر سر کار باشد، رئیسجمهور کنونی، اِنریکه پینیا
نییتو نمیتوانست نامزدِ احراز این مقام شود. قانون مشابهی در مورد
نمایندگان کنگره وجود دارد، و به همین دلیل، همهٔ نمایندگان چهرههایی
تازه خواهند بود. اگرچه به علّت تغییرهایی که چهار سال پیش در قانون
انتخابات داده شده است، نمایندگانی که در انتخابات امسال برگزیده
میشوند میتوانند در انتخابات بعدی نیز شرکت کنند.
شخصیتی که در انتخابات ریاستجمهوری امسال مکزیک پیروز شد، آندره
مانوئل لوپز اوبرادور، معروف به ”آملو “بود (آملو جمع حروف اوّل اسم
کاملش است). او از حزب چپگرای ”جنبش احیای ملّی “(که در زبان
اسپانیولی به طور خلاصه میشود: مورِنا) و از جانب ائتلافی به نام ”با
هم تاریخ را میسازیم “نامزد مقام ریاستجمهوری شده بود. حزب کارگر و
حزب ”مصاف اجتماعی “از دیگر شرکتکنندگان در این ائتلاف بودند. آملو
پیش از این نیز دو بار در انتخابات ریاستجمهوری شرکت کرده بود. در
انتخابات ۱۳۸۵/۲۰۰۶ او برندهٔ انتخابات شد ولی گروههای فاسد و مافیایی
حاکم در آن زمان، رقیب آملو را برنده اعلام کردند. بر اساس آمار
رأیهای نامزدها در انتخابات امسال، این نخستین بار در پنجاه سال گذشته
است که نامزد ریاستجمهوری در همان دور اوّل انتخابات اکثریت آرا
(بیشتر از ۵۱درصد) را به دست میآورد و (با اختلاف ۳۰درصد) برندهٔ
انتخابات میشود. آندره مانوئل لوپز اوبرادور دورهٔ ریاستجمهوری خود
را از ۱۰ آذر ۹۷ آغاز خواهد کرد.
نیکولاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، پیروزی آملو را به او و مردم
مکزیک تبریک گفت و آن را ”پیروزی حقیقت بر دروغ “خواند. مادورو در پیام
رسمی خود گفت: ”ونزوئلا خواهان ایجاد روابط دوجانبهٔ محکمی با دولت
جدید مکزیک بر اساس همکاری، عدم مداخله در امور داخلی، و احترام به حق
تعیین سرنوشت دو ملّت است. “جِرِمی کوربین، رهبر حزب کارگر بریتانیا
نیز که خود گرایشهای سوسیالیستی دارد، از نتیجهٔ به دست آمده در
انتخابات مکزیک بهرغم ”خشونت و ارعاب “شدید، ابراز خوشحالی کرد و گفت:
”انتخاب آملو بازتاب وحشت مردم از خشونت و فساد، و امید آنها به داشتن
کشوری بهتر و عادلانهتر است. “او که در تابستان دو سال پیش ضمن
گذراندن تعطیلات در مکزیک با آملو دیدار کرده بود، در یک پیام ویدیویی
در فیسبوک پیروزی آملو را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که انتخاب
آملو ”نقطهٔ عطفی برای بهتر شدن سرنوشت فقیرترین و محرومترین مردم
جهان باشد. “بِرنی سَندِرز، سناتور سوسیال دموکرات مستقل آمریکایی که
در انتخابات ریاستجمهوری اخیر آمریکا موج عظیمی از جنبش ترقیخواه
مردمی به راه انداخت ولی با برنامهریزی حزب دموکرات از کارزار
انتخاباتی کنار زده شد نیز در صفحهٔ فیسبوک خودش به آملو، رئیسجمهور
آتی همسایهٔ جنوبی آمریکا، تبریک گفت و نوشت: ”اکنون زمان آن است که در
برابر تفرقهانگیزی و بیگانههراسی ترامپ بایستیم و قارهای را به وجود
آوریم که کشورها را بر اساس توجه به عدالت اقتصادی، اجتماعی، نژادی، و
زیستمحیطی به یکدیگر نزدیک میکند. “ایوو مورالِس، رئیسجمهور بولیوی
نیز پیروزی قاطع آملو را تبریک گفت و افزود: ”ما اطمینان داریم که دولت
شما برگ تازهای را در تاریخ استقلال و سربلندی آمریکای لاتین خواهد
نوشت. “میگل دیاز کانال، رئیسجمهور کوبا، نیز پیام تبریکی به مناسبت
”پیروزی تاریخی “آملو برای او فرستاد. ژان لوک مِلانشون، نامزد پیشین
ریاست جمهوری فرانسه، و کارلوس آلوارادو، رئیسجمهور تازه انتخاب شدهٔ
کاستاریکا، از دیگر شخصیتهای جهانی بودند که پیروزی آملو را تبریک
گفتند.
از آنجا که آندره مانوئل لوپز اوبرادور ”آملو “جزو شخصیتهای چپگرای
مکزیک است و با کارپایهای به سود طبقات و قشرهای محروم و کمدرآمد
مکزیک در انتخابات شرکت کرد و پیروز شد، میتوان گفت که انتخاب او خبر
مساعدی برای رئیسجمهور همسایهٔ شمالی، یعنی دونالد ترامپ، نخواهد بود.
برخی آملو را بِرنی سَندِرز مکزیک میدانند. در سال ۱۳۸۵، وقتی آندره
اوبرادور را با اختلاف نیمدرصد رأی بازندهٔ انتخابات اعلام کردند، آن
هم در حالی که شب پیش از اعلام نتیجهها او با اختلاف زیادی پیشتاز
انتخابات بود، او کارزاری اعتراضی در مکزیک به راه انداخت و همراه با
هوادارانش به خیابانها آمد، و حتّی چندین ماه در میدان مرکزی پایتخت
اردو زد، به پشتیبانی مردم، مراسم نمایشی تحلیف برای خودش برگزار کرد،
و عهد کرد که هرگز تسلیم نشود و شکست را نپذیرد. با وجود همهٔ
تهدیدهایی که علیه او میشد، او امسال، پس از ۱۲ سال، به اندازهای رأی
آورد که دیگر نمیشد پیروزیاش را انکار کرد یا در آن دست برد و با
تقلب پیروزی او را دزدید. حفاظت و صیانت از آرای مردم یکی از پنج مورد
مهم در کارپایهٔ انتخاباتی آملو بود و او همهٔ تلاشش را کرد که هیچ
رأیی باطل یا جابهجا نشود. او خود را متکی به محرومان جامعه اعلام
کرده است، و میداند که حتّی آنان هم که شکم خالی دارند، گرسنهٔ
دموکراسیاند. او برنامهٔ مشخصی را به مردم ارائه داد که برای مردم
ملموس بود و مشتاقانه به آن رأی دادند. گسترش آموزش عالی رایگان،
افزایش حداقل دستمزد، مبارزه با نابرابری درآمدها، و توسعهٔ زیرساختها
و افزایش اشتغال از دیگر برنامههای انتخاباتی او بود. آملو، مثل برنی
سَندرز، میگوید که برنامههایش را از برنامهٔ فرانکلین روزولت،
رئیسجمهور آمریکا در زمان جنگ جهانی دوّم، الهام گرفته است. آملو پیش
از این به مدّت پنج سال شهردار کلانشهر مکزیکوسیتی، پایتخت مکزیک،
بوده است که بیش از ۲۱میلیون نفر جمعیت دارد. او در همان زمانی که
شهردار مکزیکوسیتی بود برنامههای اجتماعی مفیدی را به سود مردم به
اجرا گذاشت؛ از جمله، مبارزهٔ دشوار امّا پرثمری را با فساد در دستگاه
شهرداری به پیش برد، در مصرف کردن هزینهٔ شهرداری دقت و وسواس زیادی به
خرج داد تا پولی ضایع نشود، وامهای بلاعوض دانشجویی به جوانان داد، و
حقوقهای بازنشستگی را افزایش داد. همچنین، با درآمدی که از مبارزه با
فساد دولتی ایجاد کرد، توانست پروژههای زیرساختی بزرگی را به انجام
برساند. آملو در خانوادهای زحمتکش و کارگری به دنیا آمده و بزرگ شده
است و از جوانی در جنبشهای اجتماعی، از جمله در خدمت به بومیهای
مکزیک (مایاها)، فعال بوده است. کارزار انتخاباتی آملو بهویژه از
زمانی اوج و قدرت گرفت که در سال ۱۳۹۳/۲۰۱۴ مردم از ناپدید شدن ۴۳
دانشجو و شمار زیادی روزنامهنگار باخبر شدند و دست به تظاهرات زدند.
اکنون روشن شده است که یکی از باندهای مواد مخدّر به دستور سیاستمداری
مرتبط با حزب حاکم، این اشخاص را به طرز بیرحمانهای کشته و قطعهقطعه
کرده است و در محلول اسیدی از بین برده است.
در مورد سلامتِ رأیگیری در انتخابات اخیر، اگرچه آملو خودش میگوید که
دستگاه حاکم دستکاری و مداخلهای در صندوقها نکرده است، ولی
گزارشهایی از سوزاندن برگههای رأی در حوزههای انتخاباتی زیر نظارت
حزب حاکم و پُر کردن فلّهای برگههای رأی توسط یک نفر منتشر شده است.
همچنین گزارشهایی وجود دارد مبنی بر آنکه حزب حاکم ”سازمان انقلابی
“که سخت در پی به دست آوردن کرسیهای مجلس بوده است، شرکت دادهپردازی
کامپیوتری ”کمبریج آنالیتیکا “را استخدام کرده است که در تبلیغات
انتخاباتی و ترغیب مردم به رأی دادن به این حزب، بهویژه در شبکههای
مجازی و از راه سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران، به آن حزب کمک
کند. این همان شرکتی است که ظاهراً بیشتر از ۷ میلیون دلار از دار و
دستهٔ دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گرفته بود تا
وجههٔ هیلاری کلینتون را در افکار عمومی خراب کند. با همهٔ اینها،
ائتلافی که آملو نامزدش بود، در انتخابات مجلس نیز پیروزی چشمگیری به
دست آورد و انتظار میرود که اکثریت مجلس نمایندگان را نیز به دست
آورد، اگرچه نتیجهٔ خوبی در مجلس سنا به دست نیاورده است.
آندره مانوئل لوپز اوبرادور ”آملو “اعلام کرده است که در دورهٔ
ریاستجمهوریاش برای بهبود وضعیت بازنشستگان، خدمات اجتماعی، و آموزش
عالی گامهایی اساسی برخواهد داشت. او همچنین گفته است که حقوق
رئیسجمهور را نصف خواهد کرد، از هواپیماهای اختصاصی استفاده نخواهد
کرد، محافظ امنیتی برای خودش نخواهد داشت، و ساختمان محل سکونت
رئیسجمهور را به نمایشگاه هنری تبدیل خواهد کرد. در روزهایی که دونالد
ترامپ فرزندان پناهندگان آمریکای مرکزی را از پدر و مادرانشان جدا
میکرد، آملو- برخلاف رئیسجمهور کنونی مکزیک- زبان به اعتراض گشود و
خواستار بازداشت ترامپ به جُرم آدمربایی و نقض قوانین بینالمللی شد.
آملو همواره صحبت از وضعیت نامساعد طبقهٔ کارگر و زحمتکشان مکزیک کرده
است و خواهان بهبود وضعیت معیشتی آنها بوده است. همچنین، او مدافع
توافقنامهٔ تجارت آزاد آمریکا شمالی ”نفتا “میان آمریکا و کانادا و
مکزیک نیست. اکنون چند ماه است که دولت آمریکا دو طرف دیگر این
توافقنامه را به مذاکرهٔ مجدد دربارهٔ مفاد این قرارداد کشانده است و
مذاکرهها همچنان ادامه دارد. یکی از قولهای انتخاباتی آملو، افزایش
مزد کارگران شاغل در صنعت خودروسازی است، که بیتردید تحوّلی در کار
شرکتهای خودروسازی اروپایی، و بهویژه کانادایی و آمریکایی ایجاد
خواهد کرد که با انتقال کارخانههای خود به مکزیک، تا کنون از بازار
ارزان نیروی کار در مکزیک بهرههای کلانی بردهاند.
آملو دوران تازهای را در مکزیک نوید داده است که تحوّلی که در آن صورت
خواهد گرفت، اساساً مبتنی بر زدودن فساد از کشور خواهد بود. او
میگوید: ”مردم ما مشکلی با این کار ندارند، چون مردم مکزیک وارث
تمدنهایی بزرگاند و فهمیده و هوشمندند. فساد پدیدهای فرهنگی نیست،
بلکه نتیجهٔ حکومت سیاسی منحط در کشور است... ما معتقدیم که فساد علّت
اصلی نابرابری اجتماعی و اقتصادی و عامل اصلی خشونت در کشور ماست.
“مبارزه با فساد هستهٔ مرکزی کارزار انتخاباتی آملو بود. او مدّعی است
که با مبارزه با فسادِ دستگاه دولتی میتواند از حیفومیل شدن ۱۰درصد
تولید ناخالص ملّی جلوگیری کند و آن را در امر بهبود خدمات اجتماعی و
زیرساختهای اقتصادی به کار گیرد. بر پایهٔ ردهبندی سازمان ”شفافیت
بینالملل “مکزیک اکنون یکی از فاسدترین کشورهای جهان است. سال گذشته،
در میان ۱۸۰ کشور جهان، مکزیک در ردهٔ ۱۳۵م قرار داشت. گفته شد که
انتخابات اخیر در مکزیک، یکی از خشنترین کارزارهای تاریخ معاصر مکزیک
بوده است به طوری که از پاییز گذشته تا کنون ۱۳۰ شخصیت سیاسی از
حزبهای گوناگون در شهرهای و استانهای آن کشور ترور و کشته شدند، از
جمله توسط باندهای مافیایی مواد مخدّر که با سیاستمداران پیوند دارند.
مکزیک کشوری است که باندهای مواد مخدّر در آن بسیار فعال و قدرتمندند و
بیتردید در مبارزه با فساد، که آملو قول آن را داده است، ساکت
نخواهند نشست. برخی حتّی اظهار نگرانی کردهاند که جان آملو در خطر است
و ممکن است مورد هدف ترور همین باندهای مافیایی قرار بگیرد.
باید صبر کرد و دید که آملو چگونه به وعدههای انتخاباتیاش عمل خواهد
کرد و جنبشی که به دفاع از دیدگاههای او در مکزیک به راه افتاده است،
تا چه حد موفق خواهد شد. موفقیت این جنبش مردمی در مکزیک، که یکی از
مهمترین کشورهای آمریکای لاتین است، میتواند تأثیر چشمگیری بر قدرت
گرفتن جنبشهای مشابه در آن قاره داشته باشد.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۵۵، ۱۸ تیر ماه ۱۳۹۷
|