نقد و بررسی
کتاب" تاریخ ترقی خواهی ایرانیان" نوشته ی ملیحه بصیر
صادق
شکیب
این
کناب توسط انتشارات رود در هشتصد و ده صفحه منتشر شده است . نویسنده ، آن
را به هفده بخش تقسیم نموده است . نگارنده در این قسمت به نقد و بررسی سه
بخش نخستین کتاب می پردازد . در قسمت های بعدی به سایر بخش های کتاب
پرداخته خواهد شد . با مطالعه مقدمه ی کتاب که با نثری شیوا توسط نویسنده
به نگارش در آمده است به عیان روشن می شود : نویسنده با صداقت به پژوهش
پرداخته است و با روح ترقی خواهی در صدد بر آمده است تا به حقایق تاریخی
که از منظر نگاه خویش، بدان رسیده است را با خوانندگان در میان نهد . بخش
اول کتاب از واکاوی عصر تمدن یونان باستان شروع می شود . خانم بصیر، در
این بخش از نظرات فکری و فلسفی دانشمندان یونان باستان به استناد منابع
معتبر و موثق نکات آموزنده ای را مطرح می نماید .و نیز این که چرا یونان در
آن برهه تاریخی به مهد تمدن جهان تبدیل شد ، نظرات منطقی در خور تاملی
ارائه می دهد . با تعمقی بر آن چه در این بخش به رشته تحریر در آمده است ،
مشخص می شود که چسان فلسفه ی فکری ارسطو موجب توقف رشد و بالندگی علم و
فلسفه طی چند سده واقع شد . و فئودال ها و اشراف با همدستی کلیسا به
پشتوانه مکتب فکری ارسطو به توجیه جنایات و پلیدی های خویش علیه بشر دست می
یازیدند .
در بخش دوم کتاب از کوشش افراد برای رهایی از وضعیت بس دشواری که فئودال ها
با حاکمیت و سیطره ی خود بر اروپا چیره نموده بودند ، سخن گفته می شود . و
نظرات دانشمندان آن عصر همچون گالیله ، توسط نویسنده ی کتاب توضیح داده می
شود . در حالت کلی این بخش از کتاب را می توان تحلیل آغاز عصر رنسانس نامید
، که نویسنده توانسته است با پشت کاری ستودنی از عهده آن با خردی در خور
تحسین بر آید .
درعمده بخش سوم کتاب به انقلاب صنعتی انگلستان و انقلاب استقلال طلبانه ی
آمریکا و انقلاب فرانسه پرداخت شده است . برای خواننده کتاب مطالب این بخش
بس مفید و آموزنده است .برای خواننده ی کتاب مطالب این بخش ، بس مفید و
آموزنده است . یکی از نکته های برجسته ای که خانم بصیر در بخش سوم کتاب
به رشته ی تحریر در آورده است ، نسل کشی سرخ پوستان در آمریکاست . که با
گذشت چندیدن قرن از آن فاجعه ی عظیم هنوز هم دولت مردان امریکا در آن مورد
سکوت می نمایند . نگاه خانم بصیر به انقلاب فرانسه نگاهی است مختص قشر
بینابینی . ایشان از سویی با شیفتگی از انقلاب فرانسه و روبسپیر سخن می
گویند و از سوی دیگر اقدامات روبپسپیر را برای حفظ انقلاب و دست آوردهای آن
محکوم می نمایند . این مسئله در درجه ی اول حاکی از آن است که ایشان احساس
خویش را صادقانه بر قلم آورده اند . چرا که اقشار بینابنی بنا به پایگاه
اجتماعی خویش طرف دار عدالت هستند و در این راه از دگرگونی های اساسی در
حیطه های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی استقبال می نمایند . و از سوی دیگر از
ژرفش این تحولات ترس و واهمه دارند . مسلم است که سنگینی کفه تراز و به نفع
ترس ، یا استقبال از انقلاب ، در تحلیل نهایی وابسته به توازن قوا در جامعه
است . به تناسب قدرتمندی نیروهای انقلابی اقشار بینابینی به سمت این نیر
گرایش می یابند .
استنادات خانم بصیر در تحقیق تحلیلی خویش متکی به منابع موثق و معتبری است
. برداشت هایشان نیز از این منابع نشان می دهد : ایشان فرد روشن اندیش و
دارای افکار ترقی خواهانه ای است . ولی در مواردی به منابعی استناد می
نمایند که کلا فاقد اصالت است . به عنوان نمونه ایشان به کتاب خاطران منتسب
به کیانوری یا کتاب گفت گو با تاریخ در چندیند نوبت استناد نموده است . این
دو کتاب هیچ ارتباطی به زنده یاد کیانوری ندارد . عبدالله شهبازی در وب
سایت خود صراحتا اذعان نموده است که کتاب خاطراتن زنده یاد کیانوری را وی
به نگارش در آورده است و کتاب گفتگو با تاریخ را سعید امامی به نام زنده
یاد کیانوری تدوین کرده است . سرکار خانم بصیر در چند مورد به کتابی به نام
مغز متفکر شیعه * امام صادق * استناد نموده است . لازم به ذکر است این کتاب
حاصل تخیل صرف ذبیح الله منصوری بوده و از اساس فاقد اصالت است . علی اکبر
قاضی زاده طی مقاله ای در روزنامه ی شرق به تاریخ 25 تیرماه سال 1386 حق
مطلب را در مورد جعلیات ذبیح الله منصوری ادا نموده است . احسان نراقی در
مصاحبه ای با خبر آن لاین در مورد این کتاب صراحتا می گوید : که ذبیح الله
منصوری به دروغ مدعی است این کتاب را ترجمه کرده است . این کتاب حاصل
تراوشات رویایی وی است . همچنین اسماعیل حدادیان مقدم طی مقاله ای در فصل
نامه مترجم می گوید : اصالت وجود کتابی به نام مغز متفکر جهان شیعه * امام
صادق * مورد تردید است . لازم به تاکید است در سه بخش کتاب این اشتباهات
خانم بصیر آسیب عمده ای به نکته های آموختنی که ایشان مطرح می نمایند ،
وارد نمی سازد .
کتاب این بانوی پژوهشگر کشورمان می رساند : که محققی پای به عرصه ی نوشتن
گذارده که با شور و عشق زاید ا لوصفی می خواهد بیاموزد و بیاموزاند ...
نویدنو جها آشنایی جویندگان فهرست مطالب
کتاب را تقدیم می کند. برای دریافت آن کلیک کنید
فهرست
مطالب کتاب
مطلب را به بالاترین بفرستید:
مطلب را به آزادگی بفرستید:
بازگشت به صفحه نخست