|
قزاقستان باردیگر با رخدادهای
مربوط به راهپیمایی
ها
و اعتصاب
های
توده ای، که درمناطق نفتی غرب کشور آغاز شده است به لرزه درآمده است.
دلیل اعتراضها
دستگیری جمعی هیئتی از کارگران اخراج شده در روزسه شنبه بود که برای
جستجوی حقیقت از مقامات وزارت انرژی به آستانه رفته بودند.
در واقع تمام این اعتراضها
در اوایل آوریل آغازشد که چند صدنفراز کارگران قراردادی شرکت برالی
مانگیستائودر دفتر شرکت دولتی اوزن مونایگاز در شهر ژانااوزن، منطقه
مانگیستائو دست به تحصن زدند، این شرکت بخشی از شرکت ملی کازمونایگاز(
شرکتی شبیه گازپروم) است. درواقع همه آن‌ها
پس از آنکه
شرکت خصوصی خدمات مناقصه انجام کار را از دست داد کارهایشان را یک باره
ازدست دادند.
دراین رابطه، کارگران اخراجی درخواست کردند همه آن‌ها
را در ترکیب شرکت دولتی اوزن مونایگاز ادغام کنند. آن‌ها
خواستههای
پیشین کارگران اعتصابی نفت در سالهای
2021و2022 را درباره ضرورت لغو نتایج بهینه سازی تولید و خصوصی سازی
شرکت‌های
کمکی(مُعین) با بازگشت به کار تیم آن‌ها
تکرار کردند.
درواقع، این درخواست عملا به معنای ملی سازی است، چون در نتیجهی
"اصلاحاتی" که در طی سالهای
گذشته ازسوی مدیریت غربی شرکت‌های
نیمه دولتی انجام شده است ده‌ها
هزار کارگربا از دست دادن بستههای
اجتماعی ودرآمدها درشرکتهای
خصوصی با مسئولیت محدود متعددی به کارشان خاتمه داده شده است.
معترضان درآن زمان چیز جدیدی نگفتند، اما بلافاصله به صدها نفر
بیکارعادی پیوستند که در سال گذشته با اصرار براستخدام ماه‌ها
در ژانا اوزن راهپیمایی کرده بودند و اخیرا در پایان مارس سال جاری در
شهر همسایه زدتیابای جادههای
منتهی به میادین نفتی را بند آورده بودند. این منطقهای
است که مدت طولانی درتب و تاب بوده و در دوم ژانویه، درست در سالگرد
اعتراضهای
معروف ژانویه، که درآن زمان درهمین منطقه آغاز شده بود اعتصابهای
جدید را با همان مطالبات آغازکردند.
نفتگران اخراجی بدون کسب نتیجه ای از مقامات محلی و مدیریت اوزن
مونایگاز، هیئت بیش از 100 نفره خود را برای گفتگو با مقامات وزارت
انرژی جمهوری قزاقستان راهی آستانه کردند. آن‌ها
روز دوشنبه 10 آوریل به پایتخت رسیدند، و شب همان روز ترتیب یک راه
پیمایی را پشت دیوارهای پارلمان دادند و از نمایندگان خواستند
نیازمندی‌های آن‌ها را با مدیران ارشد کازمونایاگاز مورد بحث قراردهند.
روز بعد، در 11 آوریل، گفتگوها انجام شد، که به نتیجه‌ای
نرسید چون مدیران شرکت ملی و مقامات وزارت انرژی، که حامیان عقیده
نئولیبرالی هستند، نمی‌توانستند اجازه ملی کردن عملی و پذیرش تمام تیم
سازمان قراردادی به ترکیب خود رابدهد. به علاوه، دولت، حتی قبل از سال
گذشته، عملا درخواست حفاران شرکت بامسئولیت محدود بورگیلائو را ، که
ماه‌ها برای تجدید نظردرخصوصی سازی شرکت راهبردی خودشان، که به دستان
سرمایه گذاران خارجی افتاده بود در اعتصاب بودند رد کرد.
درنتیجه، دولت دستور دستگیری تمام شرکت کنندگان در تحصن –راهپیمایی
درساختمان وزارت خانه را تا عصر همان روز صادرکرد، که بدون هیچ
تشریفاتی از سوی ستاد نیروهای ویژه قزاقستان انجام شد. فیلم های
ویدیوئی به اشتراک گذاشته شده در شبکههای
اجتماعی نشان میدهد
که این دستگیری هیچ انگیزهای
نداشت، چون نفتگران نظم عمومی را نقض نکردند، بلکه تنها نزدیک یکی از
ورودی‌های متعدد ساختمان وزارت انرژی نشستند یا ایستادند.
قبلا در سال 2021، در زمان "نظربایف" مورد مشابهی رخ داده بود که درآن
زمان نیز هیئتی از جمع اعتصابی دیگری از شرکت با مسئولیت محدود "کزبی"
از ژانااوزن هفتهها
خارج ساختمان های وزارت انرژی و کازمونایاگاز نشستند، اما درآن زمان
کسی دستگیرنشد. در نتیجه، کارکنان و مدیران غیر نظامی سابق امتیازهای
زیادی کسب کردند، بلکه گروه بزرگی از فعال‌هایی که هنوز به خاطر شرکت
دراعتصاب غیرقانونی اخراج شده بودند، بعد در شرکت خصوصی برالی
مانگایسالئو، که به تازگی به موجودیت خود پایان داده است استخدام شدند.
نفتگران معترض از تکرارتجربه موفق شکست خوردند اما خود مقامات با
دستگیری توده‌ای در پایتخت، اعتراض قدرتمندی را برانگیختند، که بی درنگ
درمنطقه ژانا اوزن ومانگیستادو آغاز شد. عملا یک چنین نتیجه‌ای انتظار
می‌رفت و تنها یک احمق نمیتوانست
وقوع آنرا
پیش بینی کند.
در همان زمان، به واسطه افزایش قیمت سوخت، که با توضیح دروغ همان وزارت
انرژی که افزایش قیمت را به صادرات بنزین وگازوئیل به روسیه و کشورهای
همسایه نسبت می‌داد خاک مساعدی برای راهپیماییها
بارورشده بود، اگرچه دولت در20 ژانویه صادرات این اقلام را ممنوع کرده
بود. یک بار دیگر برای همه روشن شد که افزایش قیمتها
ناشی ازمالیات دولت برای تامین بودجه نیست، بلکه تنها (انگیزه) سود
انحصارات است و اینکه
شرکت‌های
لابی هنوز با اعضا خانواده الباشی سابق یعنی تیمورکلیبایف داماد وسطی
او هم دست هستند.
عملا، این پیگیری کامل روندی است که با سخنرانی ژانویه سال پیش آغازشد،
ازآن پس ماشه راه پیماییها
و اعتصاب‌ها افزایش دو برابری قیمت گاز مایع بود و اکنون ماشه نارضایی
تورم قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت سوخت است. و حتی قرص "وطن پرستانه"
هم نتوانست در این جا کمکی بکند.
بی درنگ پس از دستگیری هیئت در آستانه، کارگران ده‌ها شرکت که قبلا
درخواستهای
مشابهی را به دولت ارائه کرده بودند اعتصاب کردند، وکارگران تولید اصلی
حوزه های نفتی در منطقه مانگیستائو، ادغام شده با مشارکت سرمایه خارجی
نیزاعتراض کردند. همه آن‌ها
روی آزادی فوری رفقایشان اصرار داشتند.
کارگران شرکت‌های زیر دراعتصاب بودند: بوگیلائو، بی رد اچ بی، کارگران
میدان نفتی کاراکودیکمونای، اوزن مونای گاز، کزبی، مونای سپتسناب،
مجموعه شرکت‌های
خدماتی سه حوزه نفتی ژتیبای. کارکنان ژانا اوزن، ژتیابای، مرکز منطقهای
آکتائو و دیگر تاسیسات منطقه مانگیستائو با اقدامات اعتراضی از
دستگیرشدگان حمایت کردند.
و از 11 تا 12 آوریل، راهپیمایی توده‌ای ساکنان ژانااوزن غروب آغاز شد
و تاشب ادامه یافت. طبق گفته شاهدان عینی، هزاران نفر در این اقدامات
شرکت کردند. تا صبح روزبعد، ساکنان منطقه از متفرق شدن خود داری کردند
و گزارش‌هایی را که دستگیرشدگان آزاد شده اند باور نکردند. و در واقع،
درشب تمام هیئت هنوز در ساختمان پلیس محلی درآستانه بودند.
براساس گزارش های اولیه منتشر شده ازاعتراضها،
مقیاس خود اعتصاب‌ها،
که اکنون میتواند
به مناطق همسایه گسترش یابد، قابل توجه است. به علاوه، نارضایی پر تب و
تابی علیه مدیران خارجی و شرکت‌های غربی، که فعالانه ازکارگران شکایت
می‌کنند و درگیر فعالیت‌های ضد سندیکایی هستند انباشته شده است. مثلا،
سازمان مقاطعه کار شرکت امریکایی شورون در روز 11 فوریه از 69 کارگر
فعال به خاطر شرکت در اعتصاب غیرقانونی در میدان نفتی تنگیز شکایت کرد.
موارد زیادی ازاین دست وجود دارد. به علاوه، حتی یک درخواست اجتماعی و
اقتصادی کارگران و کارکنان، که در ژانویه سال گذشته در زمان اعتصاب
عمومی برای کاهش قیمت گازمایع پذیرفته شده بود نه از سوی دولت و نه
ازسوی رئیس جمهور انجام نشده است، که به معنای آن است که مخالفتها
و نارضایی تودههای
فقیرشده باقی است و اکنون از طریق اقدامهای
اعتراضی جدید راه جدیدی را یافته اند.
به علاوه واقعیت ندارد که حتی اگر مقامات تمام بازداشت شدگان را آزاد
کنند واکنون امتیازهایی به کارگران اخراجی بدهند همه چیز بی درنگ آرام
خواهد شد. گذشته ازهمه، پیش از این در شب راهپیمایی در ژانااوزن،
سخنرانیها
درباره استخدام تمام بیکاران بود و مطالبات معترضین به صورت قابل توجهی
افزایش یافت.
به ویژه، مردم گفتگو درباره زمین را که به دست مالکان بزرگ می‌افتد، که
شرکت‌های
خارجی عهده دار صنعت نفت هستند و لازم است شرکت‌های
خصوصی را رهاکنند و تمام شرکت‌های
خدماتی در شرکت دولتی کازمونایاگاز ادغام کنند را آغازکردند. درست مثل
بارآخر، ممکن است روشن شود که اقدامات مقامات دیر خواهد شد و به
نیازهای اکنون پاسخ نمی‌دهد.
اما، افراد اندکی هنوز می‌دانند که دولت، همراه با شورای اصلاحات ریاست
جمهوری، تحت ریاست رئیس سابق بانک اروپا برای بازسازی و توسعه و سام
چاکرابارتی متخصص مالی بریتانیایی برنامهای
را برای خصوصی سازی کامل طراحی کردهاند
و همان کازمونایاگاز به عنوان اوزن مونایاگاز به سادگی به دستان خصوصی
خواهد افتاد و درخواست لغو نتایج بهینه سازی و خصوصی سازی شرکت‌های
کمک دهنده(مُعین) تمام معنای خود را از دست خواهد داد.
تضاد اصلی این است، که وقتی توده‌ها از پایین خواهان ملی کردن و
اجتماعی کردن تولید، بازبینی استفاده پنهان از قراردادها و موافقتنامه
های تقسیم تولید با خارجیها
هستند، طبقه حاکم و دولت درباره تعمیق بیشتراصلاحات بازار و ملی زدایی
کامل از صنعت استخراجی به سود شرکت‌های
امریکایی، بریتانیایی و اروپایی صحبت می‌کنند.
بنابراین، در این شرایط تشدید مبارزه طبقاتی علیه سرکوب و سرمایه‌داری
به سادگی ناگزیراست. حتی اگراکنون برای منجمد کردن ستیزه اجتماعی تلاش
کنیم، دوباره در زمان و مکان دیگری سرباز خواهد کرد.
اکنون قزاقستان بهای 32 سال اصلاحات بازارانجام شده از سوی نظربایف را
می‌پردازد، زمانی که 70 درصد از کل بخش استخراجی در دستان سرمایه خارجی
است، و کل صنعت پردازش شوروی و سهم شیر کشاورزی نابود شده‌اند. به
علاوه، سپردههای
بسیاری در منطقه مانگیستائو درحال حاضرمحو می‌شوند و منطقه درطی 10 سال
به منطقه بیکاری مداوم تبدیل خواهد شد.
درصبح 12 آوریل، دستگیری معترضین در ژانااوزن آغازشد، اما در آن لحظه
نفتگران اعتصابی از شرکت‌های
خدماتی میدان نفتی مختلف به گردهم آمدن در ایستگاه اتوبوس شهر ادامه میدهند.
کارگران
"MZHM"،
اوزن مونای گاز، بورگیلائو، و دیگر شرکتها
نیز کار را شروع نکرده اند. اکنون آن‌ها
خواهان آزادی تمام بازداشتیها
وانجام مطالبات کارگران شرکت برالی مانگیستائو هستند.
ما به پایش تحولات ادامه می دهیم.
|
