 |
بودجه سال 86 و تحريم اقتصادی
نویدنو:03/11/1385
روشنگری: با ارائه لايحه بودجه سال 86
به مجلس از سوی احمدی نژاد بحث در باره آن به يکی از محورهای تمرکز رسانه
های رژيم و جناح هايش تبديل شده است. البته بحث کارشناسی در باره رديف های
بودجه و ويژگی ها و تمايزات بودجه سال جاری نسبت به بودجه های سال های قبل
طبعا از جناح های رژيم نمی توان انتظار داشت. محتوای اصلی بحث آنها در واقع
بودجه و ساختار توزيع فرصت ها و اعتبارات يا اسلوب توزيع و نگرش کلان مرتبط
با آن نيست, بلکه تا آنجا که به منتقدان درون حکومتی بودجه از جناح
رفسنجانی و اصلاح طلبان همدست آنها مربوط است ادامه همان جنجال های توخالی
و تهی مايه رانت خواران فاسدی است که پشت کلمه بودجه فقط و فقط يک خواسته
را در پوشش های مختلف تکرار می کنند و آن اين است که اگر سهم اصلی از رانت
های نفتی در قالب تسهيلات نجومی بانکی و يا اختصاصی سازی وسيع از صنايع
کلان فورا به اين از ما بهتران نرسد, گويا اقتصاد ايران بزودی مثل يخ آب می
شود.
از سوی ديگر بودجه سال 86 هنوز لايحه است و تازه بر تخته سلاخی مجلس قرار
گرفته است و لذا سرنوشت نهايی رديف های بودجه معلوم نيست. تاکيد بر اين
ابهام از آنجااهميت می يابد که اکثريت مجلس فعلی از نظر سياسی "اصولگرا"ست,
نه در حوزه اقتصادی. در زمينه اقتصاد مرز ميان اکثريت و اقليت مجلس در حوزه
های متعددی فرو ريخته است و "بازار" و خط مشی طرفداران تعديل اقتصادی از
قدرت قابل توجهی در مجلس برخوردار است. بنابراين برای ارزيابی بودجه بايد
منتطر بود و ديد نتيجه کار پس از جراحی مجلس چه خواهد بود.
در واقع نکته کليدی در رابطه با لايحه بودجه جاری ارتباط آن با تحريم
اقتصادی ايران است. در اين مورد در خود لايحه چيزی نمی توان يافت, اما
احمدی نژاد در سخنان خود در حين تشريح لايحه ادعاهای بی پايه و متناقضی
کرده است. او تاثير تحريم ها بر اقتصاد کشور را بکلی رد کرده و گفته
است:"بسيار بعيد مي‌دانم اتفاق خاصى بيافتد. امروز سلاح تحريم از كار
افتاده و زنگ زده است...آنها كه هميشه در دنيا دم از جنگ مي‌زدند امروز در
مقابل ايران جا زده‌اند و جرات نمي‌كنند از اين حرف‌ها بزنند. اين حرف‌ها
بيشتر تبليغات و جنگ روانى است."
و از سوی ديگر گفته است:"ما براى هر شرايطى خود را آماده كرده‌ايم و
بودجه‌اى كه تقديم مجلس شد، پيش بينى كرده است كه در اقتصاد و
سرمايه‌گذارى و رشد اقتصادى داخلي، كوچك ترين تاثيرى از تحولات بيرونى
نپذيرد."
اولا اگر تاثير تحريم ها بر اقتصاد کشور از نظر دولت "بعيد"است "آمادگی
برای مقابله" با تاثيرات تحريم در بودجه چه صيغه ای است و چرا صورت گرفته
است؟ و اگر "آمادگی" معنايش پذيرش احتمال تاثير تحريم بر چرخش کار اقتصاد
بيمار و بحران زده ايران است, انکار آن جز فريب دادن مردم که بايد هزينه
های تحريم را متقبل شوند چه هدفی را دنبال می کند؟ ثانيا چگونه ممکن است در
حالی که زير فشار شديد آمريکا هر روز خبر و گزارش تازه ای از تحريم ها می
رسد, پيشاپيش همه موارد تحريم هايی را که هنوز در مورد آنها تصميم گيری
نشده است بتوان در بودجه پيش بينی کرد؟ اتحاديه اروپا قرار است روز دوشنبه
2 بهمن در جلسه ای در باره گسترش تحريم ها عليه ايران تصميم بگيرد. آيا
بدون شناخت اين تصميمات و يا تصميماتی که در پايان ضرب العجل دو ماهه تعيين
شده در شورای امنيت اتخاذ خواهد شد, چگونه ممکن است برای مقابله با آنها
برنامه ريزی کرد؟
گفتن اين که در بودجه پيش بينی شده است که "كوچك ترين تاثيرى از تحولات
بيرونى نپذيرد" انکار اين اصل بديهی علمی است که سياست خارجی ادامه سياست
داخلی (که برنامه ريزی اقتصادی و بودجه بخش بسيار مهمی از آن را تشکيل می
دهد) است. نمی توان در عرصه بين المللی غول های اقتصادی جهان را عليه
اقتصاد مريض و درهم شکسته و رانت خواری که در فساد غوطه ور است تحريک کرد و
قدرت عظيم مخرب جنگی آمريکا را با موشک های ضد موشک به خليج فارس و تنگه
هرمز کشيد و بعد ادعا کرد که پيش بينی شده است که "رشد اقتصادى داخلي، كوچك
ترين تاثيرى از تحولات بيرونى نپذيرد."
اقتصاد در محاصره چگونه می تواند از تاثير تحريم مبرا باشد؟ اين سوال از
اين جهت هم اهميت پيدا می کند که هيچ بند يا رديفی در لايحه بودجه دولت که
نشان دهنده آن باشد که بودجه برای شرايط محاصره اقتصادی و موقعيت اضطراری
تنظيم شده است وجود ندارد.