 |
ماکت های جديد در بازار سودآور خرافات
نویدنو:17/7/1385
ماکت های جديد در بازار سودآور خرافات
*سودآوری بازار خرافات مذهبی منجر به گسترش رقابت در اين بازار شده است؛ در
برابر "ماکت های قديم" و امامان و امام زاده های سنتی "ماکت های" جديدی خلق
شده اند که به همان اندازه و يا به اعتراف بلندگويان تفسير رسمی و حکومتی
از مذهب شيعه حتی بيشتر سودآور هستند و می توانند بازار قديمی ها را سکه
کنند و از اين رو مايه "نگرانی" حکومت را فراهم آورده اند.
يادداشت: مرتضی پيچش
روشنگری: قانون اساسی بازار اين است که هر جا سودی در کار باشد مثل
پشه هايی که دور لامپ مهتابی جمع می شوند, همانجا متمرکز می شود. از جمله
بازارهای سودآور در ايران امروز بازار خرافات و سواستفاده از ساده انديشی
مردم و دوشيدن آنان است. "بازار" مزبور تاريخا در وجه عمده در انحصار
روحانيون بوده و همچنان هست. بريدن سر امام حسين و درآوردن اشک مردم و
روايت پردازی و امام زاده سازی و متولی گری امامزاده ها و موقوفه خواری و
ترويج انتظار و تبليغ ظهور مهدی موعود, همه و همه حوزه های اشتهار روحانيون
است. ترويج اين خرافه ها علاوه بر اين که عامل گمراهی مردم در درک عوامل
اصلی دشواری های زندگی مادی آنها می گردد و آنها را به "قضا " و قدر" و
"خواست خدا" حواله می دهد و از اين طريق حکومت را از زير ضرب بيرون می کشد
بشدت سودآور هم است. کافی است آمار منتشره از سوی نصراله چمران, معاون بقاع
و اماكن متبركه سازمان اوقاف و امور خيريه را که در روشنگری هم منتشر شد به
خاطر بياوريم که گفته است: "بقاع و اماكن متبركه سراسر كشور سال گذشته بيش
از 37 ميليارد تومان درآمد داشته است."
اما اگر ترويج خرافات مذهبی می تواند چنين دکان پر رونقی فراهم کند, حالا
که حکومت هم مذهبی است چرا فقط روحانيون از مواهب اين بازار پر رونق بايد
بهره مند شوند؟
در پاسخ به اين پرسش است که مذهب و باورهای مذهبی به تدريج شکل سنتی آخوند
مسلکانه بهره کشی و سودآوری از اعتقادات مردم را ترک می کند و شکل های مدرن
و حتی سکولار به خود می گيرد. نمونه اش اعتراض برخی روحانيون کهنه انديش
حکومتی است به آهنگين شدن بيش از پيش اشعار مداحان مذهبی در سی. دی های
جديدی که منتشر شده است. يا مثلا مراسم شام غريبان, يا جشن تولد امامان که
حالت پارتی های ويژه جوانان به خود گرفته است.
از آن گذشته تعداد امام زمان ها و يا نمايندگان ويژه مرتبط با آنها که يکی
پس از ديگری ظهور می کنند, روز به روز رو به افزايش است و وزارت اطلاعات و
نيروی انتظامی نيز تاکنون تعدادی از اين گونه "نمايندگان" را دستگير کرده
اند.(1) در صفحات حوادث روزنامه ها در ماههای اخير گزارش های متعددی در
باره دستگيری رمالان و افرادی که با ادعای ارتباط با امام زمان و شفای
بيماران دست به اخاذی از مردم زده اند انتشار يافته است. يک نمونه جديد را
روزنامه جمهوری اسلامی در شماره 16 مهر خود آورده است که خواندنی است. اين
روزنامه به نقل از هفته نامه "عصر ظهور" می نويسد:"اخيرا و دريك حركت جديد
آن هم در شهر مقدس قم يك هيات مذهبى به بهانه برپايى جشن نيمه شعبان اقدام
به ساخت ماكت بين الحرمين و ضريح مقدس امام حسين و حضرت عباس ـ عليهم
السلام ـ در يكى از محلات شلوغ قم نموده است كه به دليل طراحى جالب اين
مجموعه مورد استقبال مردم قرار گرفته است و همين امر سبب شده است كه عده اى
با تشويق مردم به زيارت اين ماكت و دخيل بستن و پرداخت وجوه نقدى به داخل
اين ماكت درصدد سواستفاده از احساسات پاك و مذهبى مردم منطقه برآيند."
"عصر ظهور" اضافه مى كند: "نكته جالب توجه اين كه اين ماكت به رغم گذشت
چندين روز از ماه مبارك رمضان همچنان پابرجاست و مردم نيز هر روزه به زيارت
اين ماكت مى روند و در آنجا به دعا و نذر و نياز مى پردازند اما در عين حال
نهادهاى مسئول در شهر قم نسبت به اين موضوع هيچ واكنشى از خود نشان نداده
اند."
در ادامه اين گزارش دليل واقعی مخالفت و نگرانی روزنامه جمهوری اسلامی و
هفته نامه "عصر ظهور" از "ماکت" های جديد به خوبی از زبان "يک کارشناس امور
مذهبی" اعلام شده است.
کارشناس مربوطه ضمن ابراز نگرانى از ادامه اين جريان به "عصر ظهور"
گفت:"خوف آن دارم اگر اين ماكت همچنان پابرجا باقى بماند ساير مردم نيز به
جاى زيارت مرقد حضرت معصومه (س ) و تحت تاثير فضاى به وجود آمده جذب اين
مكان شوند."
وى گفت:"شايسته است كه مسئولان امر نسبت به جمع آورى اين مجموعه سريعا
اقدام كنند."
به طور خلاصه: سودآوری بازار خرافات مذهبی منجر به گسترش رقابت در اين
بازار شده است؛ در برابر "ماکت های قديم" و امامان و امام زاده های سنتی
"ماکت های" جديدی خلق شده اند که به همان اندازه و يا به اعتراف بلندگويان
تفسير رسمی و حکومتی از مذهب شيعه حتی بيشتر سودآور هستند و می توانند
بازار قديمی ها را سکه کنند و از اين رو مايه "نگرانی" حکومت و دستگاه
تبليغاتی آن را فراهم آورده اند. اين بازار رقابتی با توجه به گستردگی
دخالت مذهب شيعه در زندگی اجتماعی, حوزه های متعددی دارد و چالشی تازه برای
حذف انحصار ترويج خرافه از سوی دستگاه حکومتی به شمار می رود. جنگ و رقابت
بر سر درهم شکستن تفسير انحصاری از آن چه دين و آن چه کذب دين خوانده می
شود, شکلی تحريف شده و وارونه از جنگ مذهب عليه مذهب است. اين است سزای
تحميل دين و تبديل آن به اسلحه سياسی برای اعمال زور و سله و غصب قدرت از
مردم.
------------------------------------------------------------------------------
1- در اين زمينه حتی سردار پاسدار "شبانی" که جانشين طلايی فرمانده نيروى
انتظامى تهران بزرگ به شمار می رود تجمع روز شنبه هواداران سيد محمد
كاظميني بروجردى در تهران را که با محاصره نيروهای انتظامی و درگيری با
آنها همراه شد نيز به ظهور امام زمان نسبت داد. به گزارش ايلنا وی ادعا
کرد:"يك فردى پيدا شده، دكان باز كرده، يكسرى افراد سادهلوح را دور خود
جمع كرده تا مردم بيايند و بروند، نذر كنند و به خواستههاى خود برسند كه
اين تحريف دين و كذب محض است."
البته بروجردی در گفتگو با خبرگزاری ايلنا سخنی در باره رابطه خود با امام
زمان به ميان نياورده و در عوض بر تبليغ دين سنتی و اعلام مخالفت با دين
سياسی تاکيد کرده و گفته است:"به اعتقاد ما, مردم از دين سياسی خسته
شدهاند و خواستار بازگشت به دين سنتی هستند."
بروجردی تاکيد کرده است: "بنده در نامههايی به کوفی عنان، دبيرکل سازمان
ملل متحد؛ خاوير سولانا، مسوول سياست خارجی اتحاديه اروپا، پاپ بنديکت
شانزدهم، رهبر کاتوليکهای جهان و برخی رهبران و شخصيتهای مطرح دنيا ضمن
انتقاد از برخوردهای صورتگرفته با بنده و هوادارانم، آزادی عمل در ترويج
افکار دين سنتی را خواستار شديم که به نظر ميرسد در اين زمينه
قطعنامهای از سوی سازمان ملل صادر شود."
امروز:صداي عدالت نوشته است: اخيرا و در يك حركت جديد در شهر قم يك هيات مذهبي به بهانه برپايي جشن نيمه شعبان، ا قدام به ساخت ماكت بين‌الحرمين و ضريح مقدس امام حسين و حضرت عباس در يكي از محلات شلوغ قم نموده است كه به دليل طراحي جالب اين مجموعه مورد استقبال مردم قرار گرفته است و همين امر سبب شده است كه عده‌اي با تشويق مردم به زيارت اين ماكت و دخيل بستن و پرداخت وجوه نقدي به داخل اين ماكت درصدد سوءاستفاده از احساسات پاك و مذهبي مردم منطقه برآيند. اين گزارش اضافه مي‌كند: نكته جالب توجه اين كه اين ماكت، به رغم گذشت چندين روز از ماه مبارك رمضان همچنان پابرجاست و مردم نيز هر روزه به زيارت اين ماكت مي‌روند و در آنجا به دعا و نذر و نياز مي‌پردازند اما در عين حال نهادهاي مسوول در شهر قم نسبت به اين موضوع هيچ واكنشي از خود نشان نداده‌اند.