|
||
|
نویدنو:29/07/1386 صفحه قابل چاپ است |
||
|
بی بی سی در پی استعفای علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و مذاکره کننده ارشد هسته ای، سعید جلیلی معاون اروپا، آمریکای وزارت امور خارجه ایران، جانشین وی شد. پیشتر گزارش شده بود که محمود احمدی نژاد، رییس جمهور ایران استعفای آقای لاریجانی را پذیرفته است. غلامحسین الهام، سخنگوی دولت ایران در نشست مطبوعاتی هفتگی خود ضمن اعلام خبر استعفای مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران گفت که آقای لاريجانی قبلا نیز چند بار استعفا كرده بود. جان لاین، خبرنگار بی بی سی در تهران می گوید معروف است که محمود احمدی نژاد و علی لاریجانی اختلافات عمیقی بر سر مسئله هسته ای ایران دارند اما استعفای آقای لاریجانی، حیرت انگیز است. خبرنگار بی بی سی می گوید انتصاب آقای جلیلی که به رییس جمهور ایران نزدیک است، نشان می دهد که تندروها در این کشور از موقعیت بسیار برتری برخوردار هستند و دست بالا دارند. سخنگوی دولت ایران در پاسخ به این سوال که این هفته چه کسی با خاویر سولانا مذاکره می کند گفت: ممكن است آقای لاريجانی در مذاكرات حضور يابد، ممكن است آقای جليلی و لاريجانی با يكديگر به مذاكرات بروند و يا ممكن است صرفا آقای جليلی برود. آقای الهام در ادامه گفت: مسئله مهم ادامه گفت وگوها و دنبال كردن سياست‌ها است. وی اضافه کرد: آقای لاريجانی به دلايل شخصی استعفا داد اما اين به معنای تغيير و دگرگونی در سياست ها و برنامه ها نيست. اصل سياست ها با رويكرد مشترک دنبال می شود. غلامحسین الهام افزود: مهم نيست كه شكل كار چگونه باشد و چه كسی مذاكره كند، بلكه مهم اين است هر كسی كه مذاكره می كند از سوی نظام ماموريت دارد و در چارچوب سياست‌ها كار پيش می رود. هفته گذشته و در پی دیدار ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه از ایران، محمود احمدی نژاد و علی لاریجانی در مورد ارائه طرحی از سوی آقای پوتین برای حل مساله هسته ای ایران اظهارات متفاوتی کردند. برخی گزارش ها حاکی از آن بود که ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، در سفر یک روزه خود به تهران طرحی را در مورد بحران هسته ای ایران مطرح کرده و روز چهارشنبه علی لاریجانی، سرپرست مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی، وجود چنین پیشنهادی را تایید کرد. اما رییس جمهور ایران روز پنجشنبه، در مصاحبه با خبرنگاران در پاسخ به سئوالی در این مورد گفت که "پوتین حرفی نزد."
سعيد جليلی؛ از وزارت امور خارجه تا شورای عالی امنيت صدای آلمان سعيد جليلی، معاون اروپا و آمريکای وزارت امور خارجه ايران، روز شنبه از سوی محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی به عنوان دبير شورای عالی امنيت ايران جايگزين علی لاريجانی شد. غلامحسين الهام، سخنگوی دولت نهم روز شنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران خبر داد: «آقای علی لاريجانی به دليل مشکلات شخصی مايل بودند که در ديگر حوزه‌های سياسی جمهوری اسلامی ايران فعاليت کنند و در اين راستا تقاضاهايی را مطرح کرده بودند و اصرار به استعفا داشتند که گويی در حال حاضر اين استعفا پذيرفته شده و موضوع جانشينی ايشان در حال طی شدن مراحل است». وی در پاسخ به اين سوال که «آيا سعيد جليلی جايگزين ايشان خواهد شد؟»، گفت: «بله آقای جليلی جايگزين ايشان خواهد شد.» به اين ترتيب، سعيد جليلی به عنوان دبير عالی ترين نهادی که مسئول تصميم های گيری درباره سرنوشت برنامه هسته ای ايران و مذاکرات با جامعه بين المللی است، منصوب شده است. اما به نظر می رسد برای اينکه آقای جليلی جايگزين علی لاريجانی شود بايد توجيه قانونی برای جايگزينی او وجود داشته باشد؛ يعنی او بايد از طريق جايگاه قانونی که در نظام سياسی ايران به دست می آورد، به اين شورا راه يابد. چرا که براساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، اعضای شورای عالی امنيت ملی می بايست از افراد زير تشکيل شود:«روسای قوای سه گانه، رييس ستاد فرماندهی کل نيروهای مسلح، مسئول امور برنامه و بودجه، دو نماينده به انتخاب مقام رهبری، وزرای امور خارجه، کشور، اطلاعات و حسب مورد وزير مربوط و عالی ترين مقام ارتش و سپاه» بنابراين، بايد ديد که دولت آقای احمدی نژاد چگونه اين مساله را حل می کند. پيش از آقای جليلی، حسن روحانی دبير شورای عالی امنيت ايران، در دوران رياست جمهوری محمد خاتمی، به عنوان نماينده رهبری وارد اين شورا شد و همچنين آقای علی لاريجانی، دبير سابق شورای عالی امنيت نماينده منصوب رهبری بود.
از سوی دیگر، این احتمال وجود دارد
که آیت الله علی خامنه ایی، رهبر جمهوری اسلامی او را به عنوان نماینده خود
منصوب کند، اما چنين کاری مستلزم حذف یکی از دو نماینده فعلی رهبری در
شورای عالی امنیت ملی است. روزنامه های محافظه کار از سعيد جليلی به عنوان نماينده مستقيم محمود احمدی نژاد در وزارت امور خارجه ياد کرده اند. سعيد جليلی، ۴۱ ساله، که برخی رسانه های محافظه کار از او به عنوان «نماينده مستقيم آقای احمدی نژاد در وزارت امور خارجه» یاد می کنند، تا کنون در اين وزارتخانه پست هايی چون وابسته سياسی، دبيری و رايزنی، معاون اداره آمريکای شمالی و مرکزی را برعهده داشته است. آقای جليلی که سابقه حضور در جنگ هشت ساله ايران و عراق و مجروح شدن را در کارنامه خود دارد، متعلق به «نسل دوم» جريان «اصولگريان» است. به گفته برخی رسانه های ایران، آقای جلیلی در آغاز دولت نهم گزینه مورد نظر آقای احمدی نژاد برای وزارت امورخارجه بوده است که بنا به دلایلی درنهایت منوچهر متکی به این سمت انتخاب شد. آقای جليلی در ۲۰ شهريور ۱۳۸۴ به عنوان معاون اروپا و آمريکای وزير امور خارجه منصوب شد تا نقش تبيينی سياست های ايران را نسبت به آنچه کشورهای غربی ناميده می شود برعهده بگيرد. آقای جليلی معتقد است ايران به جای پاسخ گويی«به سوال های کشورهای غربی» بايد در برابر، از آنها سوال مطرح کند. آقای جليلی که به عنوان نماينده آقای احمدی نژاد حامل «پيام ويژه» برای رومانو پرودی، نخست وزير ايتاليا بوده، معتقد است ايران می تواند «روی فرصت های بيشتر» با کشورهايی چون ايتاليا، اسپانيا و سويس حساب کند. به عبارت ديگر، در اين ديپلماسی ايران از کشورهايی چون «بريتانيا، آلمان و فرانسه» که به طور سنتی بيشترين رابطه را با آنها داشته، فاصله می گيرد. به گفته برخی تحليگران مسايل ايران، در دوران آقای جليلی با توجه به ديدگاه های وی نسبت به غرب بايد منتظر فاصله بيشتر ايران از کشورها اروپايی چون آلمان، بريتانيا و فرانسه بود. «هدايتگر ديپلماسی يا دوست رييس جمهوری» به گزارش رسانه های ايران، برخی طرح مسايلی چون«انکار هولوکاست» و يا نوشتن «نامه به روسای جمهوری کشورهای غربی» توسط آقای احمدی نژاد را از «ابتکارهای» سعيد جليلی قلمداد می کنند. هرچند آقای جلیلی اين گزارش ها را «شايعات» خوانده و ضمن رد آنها، می گويد که آقای احمدی نژاد در حوزه سياست خارجی نيز صاحب نظر است. آقای جليلی در گفت وگو با خبرگزاری فارس در اسفند ماه سال گذشته منشاء اين شايعات را آشنايی ديرينه خود با آقای احمدی نژاد دانسته بود.
درباره استعفای خطرناک علی لاریجانی محمد علی ابطحیپذیرفته شدن استعفای آقای علی لاریجانی از دبیری شورای امنیت در عرصه سیاسی یکی از پر اهمیت ترین اتفاقات در شرایط فعلی کشور است. آقای لاریجانی که خودش در دوران دبیری آقای دکتر روحانی عضو شورای امنیت ملی بود و به روند گفت و گوهای هسته ای گذشته منتقد و در یک اظهار نظر تاریخی در همان ایام اعلام کرده بود که ما درّ غلطان داده ایم و شکلات گرفته ایم، اکنون خود نمی تواند کارش را ادامه دهد. این نگاه منتقدانه وی به گذشته باعث شد که بعد از روی کار آمدن دولت نهم به عنوان دبیر قدرتمند شورای عالی امنیت در عرصه سیاسی حاضر شود. وی پس از آن که در این جایگاه قرار گرفت و کار مذاکرات هسته ای را آغاز کرد، با همه اختلاف نظرهایی که با احمدی نژاد داشت و چندین مورد این اختلاف نظرها بروز علنی پیدا کرد و در رسانه های داخلی و خارجی تقابل نظرات وی و رئیس جمهور مشهود بود، اما تا امروز در این پست ماند و واقع بینانه به مذاکرات ادامه داد. اکنون به نظر می رسد آقای لاریجانی احساس کرده است که درّ غلطانی که به دست نیاورده، شکلاتی هم دریافت نکرده است و در آینده هم با سیاست خارجی فعلی باز هم نه تنها شکلات به دست نمی آید، بلکه زندگی عادی هم بر مردم سخت تر خواهد شد. از سوی دیگر وقتی آقای احمدی نژاد اعلام می کند که موضوع پرونده هسته ای پایان یافته، ولی در جهان این پرونده مثل گذشته هم چنان مفتوح است، طبیعتاً کار فرد مذاکره کننده بی حاصل است. لاریجانی در حالی خودش را باید برای مذاکره آماده کند که رئیس جمهور اعلام کرده است پرونده هسته ای پایان یافته و صد البته درباره پرونده ی پایان یافته گفت و گو بی معناست. این تغییر که قاعدتاً در دنیا به معنای عدم پاسخ گوئی به خواست بین المللی تلقی می شود، خبر مهم و خطرناکی برای ایران ارزیابی می گردد. وقتی آقای لاریجانی با آن دیدگاه افراطی بسته سیاسی "درّ و شکلات" به نقطه استعفاء می رسد، حتماً در جهان معنای تلخ و خطرناکی پیدا می کند. دنیایی که همه می دانند به دنبال بهانه است و می خواهد قربانی دیگری در این منطقه به نام ملت ایران داشته باشد.
|
||
|
