|
نوروز: مراسم دهمين سالگرد دوم خرداد روز گذشته با حضور قشرهاي مختلف مردم
و ياران خاتمي در دوران هشت ساله دولت اصلاحات برگزار شد، در اين مراسم
محمد خاتمي منتخب پيروز حماسه دوم خرداد به ايراد سخنراني پرداخت، وي در
بخشي از سخنانش گفت: اگر خواستار اتحاد ملي هستيم و تهديدي هم داريم بهترين
راه برگزاري انتخاباتي پرشور و البته آزاد است
رييس‌جمهور سابق كشورمان كه
در مراسم بزرگداشت دهمين سالگرد حماسه‌ي دوم خرداد سخن مي‌گفت، با سلام به
حاضران و همه‌ي ملت ايران و كساني كه دلشان به عشق رهايي و سعادت انسان
مي‌تپد، سخنانش را آغاز كرد و با يادآوري اين‌كه ما در تاريخ و با تاريخ
زندگي مي‌كنيم، گفت: اين‌كه حوادث تاريخي، مظهر حقيقت تاريخي هستند يا محرك
آن و يا هردو و اين‌كه كدام‌يك بر تاريخ حاكم است و جايگاه اراده‌ي انسان
در اين ميان چيست، مساله‌ايست درازدامن كه در حوصله‌ي اين جلسه نمي‌گنجد.
خاتمي به تبيين نگاه خود به واقعه‌ي دوم خرداد 76 پرداخت و گفت: اگر سخني
از دوم خرداد مي‌گويم منهاي شخصي است كه در دوم خرداد مطرح شد و آن فرد خود
را مشمول هيچ فضيلتي نمي‌داند؛ الا خضوع در برابر انسان‌ها و خدمتگزاري به
ملت.
رييس‌جمهور سابق كشورمان با تحليل دوم خرداد گفت: از دو منظر دوم خرداد را
تحليل مي‌كنم؛ يكي اين‌كه در آن روز انتخابات برگزار شد؛ انتخاباتي كه
بارها برگزار شده و مي‌شود اما پيدايش پديده‌اي به نام انتخابات درخور توجه
است. در اين امر دوم خرداد و ديگر روزهايي كه در آن انتخابات برگزار شده،
مشترك هستند. كشوري كه در زمان طاغوت، استبدادزده بود و استخوان‌هايش خورد
و شكسته شده بود، در اثر انقلاب تصميم گرفت سرنوشتش را خود رقم بزند و
انتخابات، رمز حاكميت مردم بر سرنوشت خويش است كه يك حادثه‌ي مهم در كشور
ما محسوب مي‌شود.
خاتمي با بيان اين‌كه دوم خرداد نيز يكي از مظاهري بود كه انتخابات در آن
صورت گرفت، اما با ويژگي مهم، خاطرنشان كرد: تاكيد مي‌كنم بر اين‌كه در اين
خصوصيات، چشم خود را به روي فردي كه انتخاب شد ببنديد و به مسائل ديگر توجه
كنيد. دوم خرداد اولا انتخابي معنادار بود. همه‌ي انتخابات مهم است اما
معناداري اين انتخابات امر ديگريست كه آن را از ساير انتخابات‌ها متفاوت
مي‌كند.
وي ادامه داد: انصاف اين است كه اگر نگوييم انتخابات دوم خرداد، تنها
انتخابات (البته در عرصه‌ي رياست‌جمهوري كه مهم‌ترين قوه را در يك نظام
دموكراتيك به عهده مي‌گيرد) بود، مي‌توانيم بگوييم تقريبا تنها انتخاب
رقابتي جدي بود؛ رقابتي سخت و نفس‌گير، و آن‌چه حاصل شد برخلاف انتظار يا
تحليلي بود كه خيلي‌ها داشتند. در دوم خرداد اگر آرا به هم نزديك بود اين
معناداري وجود نداشت و يا اگر اين دو انتخابات دو مرحله‌اي مي‌شد و راي در
15 درصد مشخص مي‌شد، معناداري نداشت؛ اما ترديدي نيست كه در دوم خرداد يك
روش، يك بينش و يك منش انتخاب شد؛ اما اين‌كه توانسته است خواسته‌هاي مردم
را برآورد يا نه، مساله‌ي ديگريست.
وي با بيان اين‌كه دوم خرداد توانست همه‌ي تهديدها را كه در آن زمان فراوان
بود و هنوز هم هست به فرصت تبديل كند، خاطرنشان كرد: من در اين‌جا درصدد
بيان دستاوردهاي اقتصادي، امنيتي، آزادي و پيشرفت كشور و دستاوردهاي
بين‌المللي حاصل از دوم خرداد نيستم و البته نمي‌خواهم بگويم اين حادثه عزت
مردم ايران را در جهان بالا برد يا نه و نمي‌خواهم بگويم در اين جريان، ملت
ايران چهره‌ي قاطع خود را نشان داد يا خير. خوش هم ندارم در اين مورد صحبت
كنم، البته مقايسه‌ي دستاوردهاي دوم خرداد با قبل و بعد از آن كار سختي
نيست.
خاتمي افزود: چه در گام اول و چه در گام دوم و چه در دو برنامه‌اي كه توسط
دولت اصلاحات با حضور كارشناسان تدوين شد و يك برنامه‌ي آن اجرا و برنامه‌ي
آن به دست عزيزان بعدي سپرده شد كه بايد اجرا شود، اين ادعا صادق است.
وي گفت: البته اين امر به اين معنا نيست كه اين برنامه‌ها هيچ عيبي نداشت
اما همه‌ي نيازها و اولويت‌هاي جامعه در اين برنامه‌ها لحاظ شده بود و تلاش
شد بدون كمترين نقصي انجام شود؛ گرچه كدام كار بشري است كه بدون نقص باشد؟
رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها سومين كاستي دولت
اصلاحات را در اجرا دانست و گفت: دست‌اندركاران اجرا، انسان داراي نقص و
ضعف هستند و علي‌رغم اين‌كه خالصانه و مخلصانه تلاش مي‌شد كه كارهاي بزرگي
صورت گيرد اما طبيعتا در اجرا نقص‌هايي داشتيم.
خاتمي افزود: مهم‌ترين كاستي و مانع ساختاري و رفتاري در برابر اجراي
برنامه‌ها و تامين خواسته‌ها، مشكلي بود كه يكي از مشكلات كنوني تاريخ ما و
مانعي در جهت تحقق خواسته‌هاي بزرگ ملت بوده است.
وي گفت: ملت ايران خواستار مردم‌سالاري سازگار با اسلام بود و انتخابات هم
بستر مردم‌سالاري است و راز و رمز مردم‌سالاري نيز بسته به برگزاري
انتخابات است.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه سخنانش با بيان اين كه جمهوري ما
مي‌خواهد اسلامي باشد گفت: اين مساله از يك سو به راي مردم متكي است كه در
انتخابات تجلي دارد و البته نظام ما اسلاميست كه از اين جهت در هر دو مورد
نگراني وجود دارد.
خاتمي اضافه كرد: براي آسيب‌شناسي نظام و جامعه‌ي ما بايد در زمينه‌هاي
مذكور بدون هياهو بحث علمي و راهيابي كرد و قطعا اين مساله هم داراي موافق
و مخالف است.
وي با تاكيد بر اين‌كه اگر در يك جامعه، انتخابات امر تشريفاتي شد اما ملت
حقيقتا خواستار مردم‌سالاري بود، بايد نگران بود، افزود: از ديگر ويژگي‌هاي
حاصل انتخاب مردم ايران در دوم خرداد كه يك حادثه‌ي شگفت‌انگيز و بي‌سابقه
يا كم‌سابقه در جهان بود اين است كه در اين كشور، دولت (قوه‌ي اجرايي)
مدافع و طرفدار آزادي بود و در همه‌ي صحنه‌ها براي حفاظت از راي مردم و
جلوگيري از شيوه‌هاي ديكتاتورمنشانه در صحنه بود و نظارت داشت.
خاتمي با بيان اين‌كه نظارت يعني براي فراهم‌آوردن فضاي آزادي براي انتخاب
مردم و جلوگيري از اين‌كه اعمال قدرت عليه راي مردم نشود و از خودكامگي و
رفتار دلبخواهي آن‌كه قدرت را در دست دارد جلوگيري شود، تلاش شود، افزود:
آيا شگفت نيست كه در ايران دولت مدافع تشكل‌ها و آزادي راي مردم باشد؟ و
احيانا آنها كه بايد مدافع حق مردم باشند با اعمال روش‌هاي قيم‌مآبانه
نظارت كنند. اين يك مشكل است كه بايد به آن دقت شود.
وي با تاكيد بر اين‌كه اگر خواستار دموكراسي و مردم‌سالاري هستيم، بايد
متوجه باشيم كه زمينه‌ي اعمال حق و آزادي مردم كه در راي دادن آشكار مي‌شود
فراهم شود، افزود: از اين‌كه انتخابات به يك امر تشريفاتي مبدل شود بايد
نگران شويم.
خاتمي با بيان اين‌كه براي ما كه كار تازه‌اي را شروع كرده‌ايم انتخابات و
اسلام هر دو مهم است و بايد نسبت به هر دو نگران بود، گفت: مساله‌ي ديگر در
كشور ما اين است كه در انتخابات و عرضه‌ي امور تا چه حد احساسات و تا چه حد
تعقل و تدبير غلبه دارد و اين منوط است به اين كه مردم چه‌قدر روي اين
مساله فكر كنند.
وي با بيان اين‌كه از جمله ساز و كارهاي جهان براي اين كار كه تجربه هم
شده، پيوند گسست‌ناپذير تحزب با مردم‌سالاري است، گفت: اگر حزب در كشور
نباشد نمي‌شود يك برنامه‌ي سنجيده عقلاني را به مردم رساند و البته اگر
برنامه باشد و زمينه‌ي انتقال آن فراهم نباشد، مشكل پيش مي‌آيد.
رييس‌جمهور سابق كشورمان با بيان اين‌كه تحزب به دو دليل در جامعه‌ي ما با
مشكل روبه‌رو شده است، در عين حال از تازه‌كار بودن در تحزب در كشور به
عنوان يكي از دو دليل ياشده ياد كرد و گفت: از ما كه تازه‌كاريم نمي‌شود
انتظار داشت در اين مدت كوتاه صاحب احزاب مستحكم و سنجيده باشيم. در كشور
ما هم فرهنگ دموكراسي جا نيفتاده كه قدر حزب دانسته شود و هم خود احزاب
راهكارهاي ايجاد پيوند با ملت و عدم تحميل خواسته‌هايي را كه به نام خواست
ملت وجود دارد، به خوبي نمي‌دانند.
خاتمي با تاكيد بر اين‌كه احزاب مستقل و تشكل‌هاي مدني حتما براي پا گرفتن
بايد از سوي حاكميت حمايت مادي و معنوي شوند، افزود: در كشور ما به خاطر
نبود اين امر، بعضا احزاب، مزاحم تلقي مي‌شوند.
خاتمي در ادامه با بيان اين كه بايد ياد بگيريم اگر واقعا مردم‌سالاري توام
با دين‌داري مي‌خواهيم، لوازمش را فراهم كنيم، افزود: نمي‌خواهم بگويم
دشمنان توطئه نمي‌كنند و نمي‌خواهند از همه چيز اعم از حقوق بشر و القاي
بعضي شعارها عليه ايران سوءاستفاده نكنند.
وي با تاكيد بر اين كه ممكن است دشمنان سوءاستفاده كنند، اضافه كرد: شما
نيز براي طي اين مسير بايد هزينه بپردازيد.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه با تاكيد بر لزوم برخورداري از احزاب قوي
و تقويت فرهنگ تحزب اظهار داشت: مردم توقعات، خواست‌ها و ايده‌آل‌هايي
دارند و فكر مي‌كنند شعارها مي‌تواند اين خواست‌ها را محقق كند اما بعد از
محقق‌نشدن دلسرد مي‌شوند.
وي با بيان اين كه بعد از اين كه برنامه و شعاري مطرح مي‌شود چه ضمانتي
براي پياده‌شدن آن وجود دارد؟ از دموكراسي به عنوان راه‌حلي قابل قبول در
اين حوزه نام برد.
خاتمي كه در اظهاراتش دموكراسي را كم‌هزينه‌ترين و پرفايده‌ترين راه براي
اداره جامعه برشمرد و تحقق خواست‌هاي مردم را در كنار تمام نقدهاي مطرح و
وارد بر آن مي‌دانست، از آن به عنوان راهكاري كه ما نيز آن را انتخاب
كرده‌ايم و افتخاري در شعارهاي انقلاب و موازين اسلام محسوب مي‌شود، نام
برد.
رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در ادامه با تاكيد بر
جايگاه اقليت و نقش بيان آزاد عقايد در اصلاح و بهبود لحظه به لحظه‌ي
برنامه‌ها از آن به عنوان شيوه‌اي كه در نظام‌هاي پارلماني محور و مدار
حركت قرار مي‌گيرد، نام برد.
وي در عين حال خاطرنشان كرد: در كشورهايي كه تازه مردم‌سالاري را آغاز
كرده‌اند، اولا در تدوين برنامه‌ها مشكلاتي وجود دارد و ثانيا همان چيزي كه
به وجود مي‌آيد، ضمانت اجرايي ندارد و ممكن است موانعي بر سر راه ايجاد
شود.
رييس‌جمهور سابق كشورمان با تاكيد بر اين كه ما در مرحله‌ي حساس تاريخي
قرار داريم، با طرح اين پرسش كه چه بايد كرد؟ اظهار داشت: اولا در راستاي
انتخاباتي مهم قرار داريم و ثانيا سالي كه در آن هستيم، سال اتحاد و انسجام
اسلامي نام گرفته كه به هر دو دليل رسالت بزرگي داريم. كساني كه روش و منشي
را مي‌پسندند و احساس مي‌كنند مي‌توانند از اين مسير بايد براي دفع خطر،
قوت و انسجام جامعه، استفاده كرد، بايد تلاش كنند و در عرصه حضور داشته
باشند.
وي با تاكيد بر اين كه بايد همواره ايده‌آلي فكر كرد و واقع‌بينانه عمل،
گفت: اگر در عمل ايده‌آلي رفتار كنيم همواره مجبور به تحمل شكست مي‌شويم.
خاتمي تصريح كرد: واقعيت اين است كه بودن در عرصه و به‌دست آوردن نكات و
زمينه‌هايي كه قانوني و شرعيست و امكان و قدرت براي پياده‌شدن و اجرا در
عمل را مي‌دهد، مي‌تواند گام‌هاي موثري باشد، اما انديشه، فكر و سليقه‌اي
كه در خانه بماند و امكان تلاش در عرصه را نداشته باشد، بعد از مدتي
مي‌ميرد يا به چيز خرد و بي‌فايده‌اي تبديل مي‌شود؛ پس حضور در عرصه براي
دفاع از فكر و روش مهم است.
وي هم‌چنين يادآور شد: اگر خواستار اتحاد ملي هستيم و تهديدي هم داريم
بهترين راه برگزاري انتخاباتي پرشور و البته آزاد است.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در ادامه با دعوت از مسوولان براي ايجاد اتحاد ملي
و برگزاري انتخاباتي پرشور با به‌كارگيري تمامي نيروهايي كه در جامعه حضور
دارند، بار ديگر تاكيد كرد: كساني كه صاحبان انديشه هستند و دلشان براي
نظام مي‌سوزد بايد با تمام وجود در صحنه باشند.
سيدمحمد خاتمي با بيان اين كه رقابت نشانه‌ي به ميدان آوردن همه‌ي نيروها
با همه‌ي سلايق است، گفت: رقابت خواست همه است و هم باعث اعتلا، عظمت و دفع
خطرات مي‌شود و هم اتحاد واقعي ايجاد مي‌كند.
وي افزود: برگزاركنندگان محترم انتخابات بايد اين موضوع را قدر بدانند و با
هدف اعتدال در عرصه‌هاي مختلف اجتماعي از جمله انتخابات حضور پيدا كنند.
رييس‌جمهور سابق كشورمان در
پايان تصريح كرد: بايد در كنار هم باشيم. قوت ما در اين نيست كه جهان از ما
بترسد، قوت ما در اين است كه جهان به ما احترام بگذارد؛ ولو اين كه مخالف
ما باشد. ما با اين كه همه خطرات وجود دارد، بايد در فضاي امن‌تر بتوانيم
عزت و اقتدار و پيشرفتمان را تامين كنيم و اميدوارم همه‌ي دلسوزان با عزت و
عظمت در كنار يكديگر فعاليت كنند.
در اين مراسم فعالان سياسي چون مجيد انصاري، سيدمحمدعلي ابطحي، سيدمصطفي
تاج‌زاده، سيدمحمود دعايي، صادق خرازي، مرتضي حاجي، احمد بورقاني، موسوي
لاري، محمدرضا عارف، فاطمه راكعي، الهه كولايي، سيد صفدر حسيني، علي محمد
حاضري، محسن موسوي تبريزي، گرامي مقدم، قدرت عليخاني، محمدرضا خاتمي،
انصاري راد، معصومه ابتكار، محسن آرمين، محسن مهرعليزاده و ... هم‌چنين
جمعي از دوستداران سيدمحمد خاتمي حضور داشتند.
|
