|
||
|
نویدنو:00/12/1385 صفحه قابل چاپ است |
||
جمهوری اسلامی و موج فزاينده فشارهای بين المللی
احمد زيدآبادی در حالی که نمايندگان پنج عضو ثابت شورای امنيت سازمان ملل و آلمان در اجلاس پشت پرده روز دوشنبه خود در لندن در مورد تهيه پيش نويس قطعنامه ديگری برای تشديد تحريم عليه ايران توافق کردند، نگرانی برخی از کشورها از احتمال رويارويی نظامی آمريکا با ايران افزايش يافته است. روسيه و قطر به طور مشخص دو کشوری هستند که نگرانی خود را از احتماع وقوع جنگ ديگری در منطقه خليج فارس پنهان نکرده اند. نگرانی اين دو کشور بيشتر مربوط به سخنانی است که ديک چنی، معاون رئيس جمهور آمريکا، در جريان ديدارش از استراليا بيان کرد. آقای چنی با تاکيد بر اينکه "ايران از هر راه ممکن بايد متوقف شود"، احتمال حمله نظامی به ايران را برای متوقف کردن برنامه هسته ای اين کشور رد نکرد.إ اظهارات آقای چنی البته نکته تازه ای نداشت و در واقع تکرار مواضع رسمی آمريکا در مورد برنامه هسته ای ايران بود، اما اظهار نظر وی به لحاظ زمانی، حائز اهميت بسيار بود. در هفته های اخير، مقام های کاخ سفيد به طور مکرر گزارش های رسانه ای و اظهارات رقبای خود در حزب دموکرات آمريکا را مبنی بر آماده شدن پنتاگون برای حمله به ايران رد کرده اند و ديپلماسی را نخستين گزينه خود برای حل بحران هسته ای ايران دانسته اند. جورج بوش، رئيس جمهور آمريکا، حتی بحث حمله نظامی به ايران را "سر و صدای" مخالفان دولت خود خواند و وجود هر گونه طرحی برای حمله به ايران را تکذيب کرد. تاکيد مقام های کاخ سفيد بر نبود برنامه ای برای حمله به ايران، هر چند که برخی از محافل سياسی در داخل و خارج آمريکا را قانع نکرد، اما برخی ديگر را به اين نتيجه رساند که آمريکا گزينه حمله به ايران را به کلی از دستور کار خود خارج کرده است. سخنان آقای چنی اما نشانگر آن بود که دولت آمريکا گزينه نظامی را به عنوان "آخرين راه حل" همچنان برای خود محفوظ داشته و در واقع، تغييری در سياست آمريکا در برابر بحران هسته ای ايران رخ نداده است. نگرانی ها و نقش روسیه در بين قدرت های بزرگ جهانی به نظر می رسد روسيه بيش از هر کشور ديگری از وقوع جنگ تازه ای در خاورميانه بيمناک است و از همين رو با نشان دادن حساسيت نسبت به گرايش های جنگ طلبانه، می کوشد تا بحران هسته ای ايران به جنگ کشيده نشود. تلاش روسيه برای جلوگيری از جنگ به معنای جانبداری اين کشور از موضع هسته ای ايران نيست، حتی به عکس، روسيه علاقه مند است که فشارهای ديپلماتيک و اقتصادی، ايران را به رها کردن برنامه اتمی خود وادار سازد چرا که دستيابی ايران به تکنولوژی اتمی قابل استفاده در زمينه های نظامی، با منافع روسيه تعارض دارد. بر همين اساس، روسيه ضمن آنکه از حداکثر چانه زنی با غرب بر سر برنامه هسته ای ايران استفاده می کند، اما در سر بزنگاه با کشورهای غربی برای تحت فشار قرار دادن ايران همراه می شود. اين نوع حرکت های روسيه نيز به معنای جانبداری آن از آمريکا و متحدان اروپايی اش نيست، بلکه اقدامی به منظور پيشگيری از وقوع جنگ است. ظاهرا روس ها پی برده اند که ادامه برنامه هسته ای ايران، به طور اجتناب ناپذير به جنگ منجر می شود و از همين رو بی علاقه نيستند که فشارهای سياسی و اقتصادی عليه ايران تا حد وادار ساختن اين کشور به پذيرش قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنيت سازمان ملل افزايش يابد. 'اجماع در برابر قطار بدون ترمز' اين موضوع در واقع پارادوکسی است که آمريکا برای حفظ اجماع بين المللی عليه ايران به خوبی از آن بهره می برد. آمريکا در مذاکرات خود با قدرت های جهانی و منطقه ای در مورد برنامه اتمی ايران استدلال ساده ای دارد. استدلال آمريکا اين است که اگر می خواهيد جنگ ديگری با همه پيامدهای هولناک آن در خاورميانه رخ ندهد، پس با تشديد فشار و تحريم عليه ايران همراه شويد. در واقع همين منطق ساده است که بسياری از کشورهای دارای منافع متفاوت را عليه برنامه هسته ای ايران متحد کرده و سبب تصويب قطعنامه ای با اجماع آرای اعضای شورای امنيت سازمان ملل برای تعليق فعاليت های حساس اتمی جمهوری اسلامی شده است. با توجه به نکات فوق و نيز با توجه به اظهارات ستيزه جويانه محمود احمدی نژاد رئيس جمهور ايران مبنی بر اينکه "قطار هسته ای ايران ترمز و دنده عقب ندارد" احتمال اينکه اعضای ثابت شورای امنيت سازمان ملل و آلمان در مورد پيش نويس قطعنامه ديگری عليه ايران در زمانی نه چندان طولانی به توافق برسند، کم نيست. به نظر می رسد عملکرد دولت آقای احمدی نژاد، بيش از هميشه قدرت های بزرگ جهانی را عليه ايران متحد کرده است، و احتمالا در آستانه سال نو خورشيدی در ايران، جمهوری اسلامی بايد در انتظار موج فزاينده ای از فشارهای سياسی و اقتصادی چه در چارچوب سازمان ملل و چه خارج از آن باشد. بی بی سی
|
||
|
