جنگ پنهانى
عليه زنان در عراق
ترجمه: بابك پاكزاد
سرمايه:ابوغريب. حديثه. گوانتانامو. اينها
واژههايى هستند كه كشور ما از آن احساس شرم ميكند. اكنون بايد به اين
واژهها محمديه، شهرى در 20 مايلى جنوب بغداد را نيز افزود. آنجا، در ماه
مارس گروهى مشتمل بر پنج سرباز آمريكايى به صورت جمعى به عبير قاسم حمزه،
دختر جوان عراقى تجاوز كرده و او را به قتل رساندند و سپس جسد وى را براى
سرپوش گذاشتن بر جنايتشان به گلوله بستند و پدر و مادر و خواهر او را نيز
به قتل رساندند. تجاوز به اين دختر، در صورتى كه به اثبات رسد، يك حادثه
نيست. در عراق تجاوز يك تابو محسوب ميشود. بر اثر شرم ناشى از اين تجاوز،
بستگان او مراسم خاكسپارى عمومى برپا نكردند و نسبت به اين كه جسد كجا دفن
شود بيتفاوت بودند.
نظير زنان در هر جاى ديگر دنيا زنان عراقى همواره نسبت به تجاوز آسيبپذير
بودهاند، اما از زمان تهاجم آمريكا به كشورشان، وقوع تروريسم جنسى به شكل
قابلتوجهى افزايش يافته است و اين مساله، با وجود اين حقيقت است كه تعداد
محدودى از زنان عراقى جرات ميكنند ماجراى تجاوز به خود را چه به مقامات
عراقى و چه به نيروهاى اشغالگر گزارش كنند و ميترسند كه براى خانوادهشان
مايهء خفت و خوارى شوند. در مناطق روستايي، زنان قربانى تجاوز، ممكن است در
معرض اقدام به ,قتل براى اعادهء شرافت, قرار گيرند و به دست مردان خانواده
جهت بازگرداندن شرافت به خانواده و پاك كردن لكهء ننگ به قتل برسند. بنابر
گزارش عفو بينالملل در سال 2005، داغى كه قربانيان اين اقدام به جاى
مجريان اين جنايات براى هميشه احساس ميكنند گزارش سوءاستفادههاى جنسى را
بسيار سخت و دلهرهآور ميكند.
با اين حال تجاوز به اين دختر عراقي، سمبلى است از روشى كه كابينهء بوش
شرافت عراقيها را لكهدار ميكند. نوريالمالكي، نخستوزير عراق خواستار
پيگيرى اين جنايات شد. در كابينهاى كه معمولاً معناى عذرخواهى را نميداند
زلماى خليلزاد سفير آمريكا و فرماندهى كل نيروهاى آمريكايى در عراق، ژنرال
جورج دبليو كيسي، هر دو در معرض عموم عذرخواهى كردند. انجمن علماى مسلمان
در عراق ضمن محكوميت شديد اين جنايت اظهار كرد: ,از اين اقدام كه توسط
سربازان اشغالگر صورت گرفت، از تجاوز تا مثله مثله كردن جسد و كشتن
خانوادهاش، كل بشريت بايد احساس شرم كند.,
آري، شرم، اما اين كافى نيست، قبل از هر چيز، تجاوز توسط دادگاه جنايتكاران
جنگي، به مثابهء يك جنايت جنگى به رسميت شناخته شده است.
البته هميشه اوضاع به اين گونه نبود. سالها سربازان زنان را ضايعات جنگى
به حساب ميآوردند، حتى در زمانى كه رهبران نظامى و غيرنظامى چنين رفتارى
را محكوم ميكردند; اما در اوايل دههء 90، وجدان بينالمللى نوينى پيرامون
عمل تجاوز شكل گرفت. تحت فشار جنبش جهانى زنان، مجمع عمومى سازمان ملل
بيانيهء منع خشونت عليه زنان را در 1993 تصويب كرد. مصوبات تبعى آن در
دادگاه بينالمللى جنايتكاران جنگى در مورد يوگسلاوى سابق و روآندا و به
تبع آن مصوبهء رم براى دادگاه بينالمللى جنايتكاران جنگى در جولاى 2002،
همهء تجاوز را به عنوان جنايت عليه بشريت يا جنايت جنگى تعريف كردند.
هيچ كس سربازان آمريكايى را به پرسه زدن در خيابانهاى عراق و تجاوز به
زنان و استفاده از اين حربه به عنوان يك ابزار جنگى عليه نيروهاى مقاومت
متهم نميكند.
تهاجم و اشغال عراق منجر به تحقير، سركوب و ايجاد خطر براى زنان عراقى شده
اما اين موضوع در رسانههاى گروهى به طرز گسترده انعكاس نمييابد از جمله
اين موارد ميتوان به سوء قصد در زندانهاى تحت ادارهء آمريكاييها اشاره
كرد. آنها مورد_ سوءاستفادهء جنسى و تجاوز قرار ميگيرند. به عنوان يك
شهروند آنها ربوده شده، مورد تجاوز جنسى قرار گرفته و بعضى اوقات به عنوان
فاحشه فروخته ميشوند و به عنوان يك زن به طرز فزايندهاى از زندگى عمومى
كناره گرفته و ناپديد ميشوند و حتى بسيارى از آنها خود را در خانههايشان
زندانى ميكنند.
تجاوز و تحقير جنسى در زندانها
جرايم مربوط به سوء استفاده از زندانيان در ابوغريب بر شكنجه، سوء استفاده
جنسى و تحقير مردان عراقى متمركز بود. منابع گوناگون حاكى از آن است كه
زنان زندانى نيز از رفتارهاى مشابه از جمله تجاوز رنج ميكشند.
برخى آمريكاييها شايد بدانند كه در زندان ابوغريب تحت ادارهء آمريكاييها
زنان را نيز زندانى ميكنند. برخى از آنها توسط آمريكاييها به دلايل
سياسى بازداشت شدهاند. مثلاً به دليل اينكه از بستگان رهبران بعثى بوده
يا به دليل اينكه نيروهاى اشغالگر فكر ميكنند ميتوانند از آنها به
عنوان گروگان استفاده كرده و بستگان مرد را تحت فشار گذارند و بتوانند
اطلاعاتى دربارهء شورشيها از آنها كسب كرده و يا شورشيان را تسليم كنند.
بر اساس گزارش ديدهبان حقوق بشر، راز و ابهام حول زنان بازداشتى ,نتيجهء
همكارى خانوادهها و نيروهاى اشغالگر, است. خانوادهها از بيآبرويى و
بدنامى در اجتماع ميهراسند و نيروهاى اشغالگر از تحقير گروههاى حقوق بشر
و عصبانيت عراقيهايى كه چنين رفتارهايى با زنان را از سوى نيروهاى خارجى
همچون اقداماتى خارج از حد و حدود ميبينند.
در شرايط نامعلوم و با هراس فراوان، برخى زنان بازداشت شده پس از آزادى با
فعالان حقوق بشر از دوران بازداشت سخن ميگويند. آنها از كتكها و
شكنجهها و حبسهاى انفرادى سخن گفتهاند. نظير همتايان مردشان، آنها نيز
مزهء تحقير جنسى را در سلولهاى آمريكاييها چشيدهاند. تقريباً تمام زنان
بازداشت شده گزارش كردهاند كه تهديد به تجاوز شدهاند. برخى زنان به زور
از سوى سربازان مورد آزار و اذيت قرار گرفتهاند.
گاردين گزارش ميكند كه يك زن زندانى كه موفق به بيرون دادن يك يادداشت از
ابوغريب شده ادعا كرده است كه نگهبانان آمريكايى زنان بازداشتى را مورد
تجاوز قرار داده و برخى از آنان هماكنون باردار هستند. او از مقاومت
درخواست كرده بود كه زندان را با بمب مورد هدف قرار دهند تا زنان را از
شرمگينى بيشتر خلاص كنند.
آمال كارهم سوداى يكى از هفت زن صاحبمنصب عراقى كه تلاش ميكند زنان
زندانى عراقى را نمايندگى كند به گاردين گفت كه ,تنها يك زن از ميان زنانى
كه با من ملاقات كرد حاضر شد دربارهء تجاوز حرف بزند، او ميگريست، به ما
گفت كه مورد تجاوز قرار گرفته، چندين سرباز آمريكايى به او تجاوز كرده
بودند. او تلاش كرده بود در برابر آنها مقاومت كند اما آنها به بازوى وى
آسيب رسانده بودند. او جاى زخمها را به ما نشان داد. به ما گفت ما همه
شوهر و دختر داريم. به خاطر خدا به هيچكس چيزى نگوييد.,
پروفسور هدى شاكر، استاد علوم سياسى در دانشگاه بغداد به گاردين گفت كه
زنان در ابوغريب مورد سوء استفادهء جنسى و تجاوز قرار مى گيرند. او زنى را
ميشناسد كه توسط يك پليس نظامى آمريكايى مورد تجاوز قرار گرفته، باردار
شده و بعد ناپديد شده است.
پروفسور شاكر افزود: ,يكى از همكاران زن من دستگير و به آنجا برده شده پس
از آزادى وقتى از او پرسيدم در ابوغريب چه اتفاقى افتاد، او شروع به گريه
كرد. خانمها از صحبت دربارهء چنين موضوعاتى شرم دارند و ميترسند. آنها
ميگويند همه چيز روبهراه است. حتى در يك جامعهء بسيار پيشرفته در غرب سخن
گفتن از تجاوز بسيار سخت است.,
منبع: Zent
ترجمه: بابك پاكزاد
|