نویدنو - سیاست - اقتصاد-  کتاب -  زنان -صلح  - رحمان هاتفی فرهنگ وادب - درباره ما - پیوندها -  -دیدگاه نظری - ویژه نامه

نبرد نوآمدگي و پختگي

نویدنو:11/9/1385

انشعاب اصولگرايان و ائتلاف اصلاح طلبان

نبرد نوآمدگي و پختگي

محمد قوچاني

 منبع : شهرفردا

از سال گذشته نام دو سياستمدار صدرنشين 27خرداد 84 بيش از پيش به گوش مي رسد : محمود احمدي نژاد و مهدي كروبي .كه يكي پيروز بالفعل انتخابات شد وديگري پيروز بالقوه . كروبي و احمدي نژاد تفاوتهاي زيادي با هم دارند و به يك معنا اصلا" قابل قياس نيستند اما هر دوي آنها در انتخابات رياست جمهوري سال گذشته با بي مهري همفكران سياسي و جناحي خود مواجه شده بودند.

 

 

از سال گذشته نام دو سياستمدار صدرنشين 27خرداد 84 بيش از پيش به گوش مي رسد : محمود احمدي نژاد و مهدي كروبي .كه يكي پيروز بالفعل انتخابات شد وديگري پيروز بالقوه . كروبي و احمدي نژاد تفاوتهاي زيادي با هم دارند و به يك معنا اصلا" قابل قياس نيستند اما هر دوي آنها در انتخابات رياست جمهوري سال گذشته با بي مهري همفكران سياسي و جناحي خود مواجه شده بودند.

 احزاب اصلاح طلب و احزاب اصول گرا از توان اجتماعي كروبي و احمدي نژاد غافل شدند و نتوانستند آراي آن دو را پيش بيني كنند . ضمن آنكه كروبي هنوز بزرگترين مدعي انتخابات 27 خرداد 84 است .

 اما تفاوت بنيادين كروبي و احمدي نژاد در انتخابات امسال بار ديگر خود را نشان داد ، تفاوت كروبي و احمدي نژاد تفاوت پختگي و نو آمدگي است . گرچه هر دوي آنها در يك سال گذشته به نقد درون گروهي پرداختند و كروبي اصلاح طلبان را و احمدي نژاد اصول گرايان را نقد كرد . اما تجربه ي كروبي مانع از آن شد كه نقدهاي او به انشعاب و شكاف در جبهه اصلاحات منتهي شود .

احمدي نژاد از آغاز به نقد تحزب پرداخت و با وجود رفتار صددرصد حزبي دولتش در انتخابات پيش رو سعي كرد بي توجهي احزاب به خود را با بي اعتنايي به جبهه اصول گرايان جبران كند و به همين دليل همچون ابوالحسن بني صدر در صدر انقلاب تاسيس ستادهايي به نام حاميان دولت را با محوريت نزديكان خود پيگيري كند و هنوز هم زير بار هيچ ائتلافي كه در آن از فرادستي دولت خبري نباشد نرفته است و شرط ائتلاف را صدرنشيني همفكران و وابستگان خويش و حذف شهردار فعلي تهران (كه اتفاقا" اصولگراست) قرار داده است .

اما مهدي كروبي پس از 27 خرداد 84 وعده داد(و به وعده اش عمل كرد) كه حزب و روزنامه تاسيس كند . نه براي آن كه با اصلاح طلبان رقابت كند يا از آنان انتقام بگيرد بلكه قطعات گمشده ائتلاف اصلاح طلبان را پر كند .

كروبي در دو دهه گذشته همواره به عنوان ريش سفيد اصلاح طلبان سعي كرده است بيش از آن كه در پي «راي گيري» براي خود باشد «راي سازي» كند . تاسيس مجمع روحانيون مبارز در سال 1367 و شكست فضاي تك صدايي دهه 60 كه نياي بزرگ جنبش اصلاح طلبي محسوب مي شود ، نقش اصلي در به صحنه آوردن و آنگاه دفاع كردن از نامزدي سيد محمد خاتمي در سال 1376 و نيز صف شكني هاي منحصر بفرد او به هنگام نزاع هاي سياسي از قبيل حكم اعدام سيد هاشم آقاجري و حكم بازداشت حسين لقمانيان در مجلس ششم همگي نشان دهنده نقش ريش سفيدي و راي سازي مهدي كروبي است .

 هر چند كه رفتار پاره اي اصلاح طلبان در انتخابات سال 1384 كروبي را ناگزير از تاسيس يك حزب سياسي خاص كرد اما ذره اي از تعهد تشكيلاتي كروبي در مجموعه جبهه اصلاحات كاسته نشد و اينك با ائتلاف كامل اصلاح طلبان ثابت شد همه هياهوي رسانه هاي اقتدارگرا براي جداسازي صفوف اصلاح طلبان بي پايه و اساس بوده است .

 ديروز رسما" عقد اخوت اصلاح طلبان با حفظ هويت هاي مستقل 5 فراكسيون اصلي : 1- حزب اعتماد ملي .2- حزب كارگزاران سازندگي 3- حزب مشاركت ايران اسلامي 4-سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي و       5- مجمع روحانيون مبارز دوباره خوانده شد . كروبي البته هوشمندانه اين ائتلاف را نه ائتلاف احزاب كه ائتلاف شخصيتها خوانده است . ولي نتيجه عملي ائتلاف بازيابي گوهر گمشده اتحاد بود كه دقيقا" چهارسال قبل (1381) در دومين دوره انتخابات شوراها گسسته شد .

شكست اصلاح طلبان از روزي شروع شد كه چهار گرايش مشاركت ، كارگزاران ، همبستگي و ملي – مذهبي در انتخابات دوره دوم شوراهاي شهر هر يك فهرست جداگانه اي منتشر كردند و آن گاه همين تجربه تلخ را در مجلس هفتم و رياست جمهوري نهم تكرار كردند . جدا شدن راه اصلاح طلبان به مخالفان آنان اين امكان را داد كه به درون اين ساخت قدرت يكپارچه اصلاح طلبانه رخنه كردند و پس از پيروزي در شوراها و بركشيدن محمود احمدي نژاد به تدريج مجلس و دولت را در اختيار بگيرند . محافظه كاران بخصوص اقتدارگرايان در يكسال گذشته سعي بسيار كرده اند كه شكاف ميان اصلاح طلبان را زنده نگه دارند . مهم ترين اميد آنها براي اين كار برجسته  كردن نقدهاي درون گروهي اصلاح طلبان بود .

اما هوشمندي جدي ترين منتقد درون گروهي اصلاح طلبان مانع از آن شد كه اميد اقتدارگرايان براي اختلاف افكني ميان اصلاح طلبان پاي بر جا بماند .

مهدي كروبي كه در يك سال گذشته هرازگاهي مشفقانه و مصلحانه به نقد اصلاح طلبان پرداخته است همزمان به اين نكته آگاهي داشت كه مرزبندي خود را با مخالفان اصلاحات نشان دهد و بدون ترديد هم او و نيز روزنامه و حزبش صريح ترين واكنشها را نسبت به تلاش «بازگشت طلبانه» دولت براي ناديده گرفتن هشت سال اصلاح طلبي نشان داده است . دفاع از حقوق شهروندي دراويش قم ، پيشنهاد براي اصلاح ساختار مجلس خبرگان و نيز نظام بررسي صلاحيت ها از جمله اقداماتي بود كه كروبي را همچنان در صدر جبهه فكري اصلاح طلبي قرار مي داد .

اما نقدهاي كروبي بر اصلاح طلبان از سوي رسانه هاي اقتدارگرا (بخصوص صدا و سيما و روزنامه كيهان) بزرگنمايي مي شد . نقدهايي كه همدلي بسياري را در بدنه اصلاح طلبان بر مي انگيخت اما اصول گرايان بي جهت خويش را با آن همسو و همراه نشان مي دادند چرا كه نقد كروبي نقد درون اصلاح طلبانه بود . نقدي نه از موضع محافظه كاري و راست روي كه از منظر كارآمدي و عمل گرايي . تاكيد كروبي بر استقلال عمل حزب اعتماد ملي نيز از همين زاويه قابل تحليل است . ايرادات كروبي بر جبهه اصلاحات بيش از آن كه محتوايي باشد ،‌ساختاري بود . شيوه تصميم گيري ، آرايش گروههاي مرجع و تعدد مراكز تحليل و بعضا" تكثير و تحميل يك زاويه نگاه خاص به همه اصلاح طلبان مانع از آن بود كه صداي چهره هاي پر سابقه شنيده شود . بر افراشتن پرچم استقلال حزب اعتماد ملي تنها بايد به اين معنا فهميده شود . همچنان كه امضاي مستقل اين حزب پاي فهرست مشترك اصلاح طلبان چنين معنايي دارد .

كروبي مي خواهد به اصلاح طلبان متذكر شود كه تعداد راهها به سوي اصلاحات به عدد همه اصلاح طلبان است. اما رقيب مهدي كروبي ، محمود احمدي نژاد در جبهه ديگر قرار دارد كه گرچه او نيز توانست ديگر اصول‌گرايان را در معرض شگفتي قرار دهد اما هم اكنون چنان به خود تكيه كرده كه با هرگونه ائتلافي مرزبندي دارد و سعي مي كند همچون انتخابات سال 1384 بدون ائتلاف با احزاب به قدرت برسد يا در قدرت بماند. احمدي‌نژاد كه بارها مرزبندي خود را با احزاب نشان داده است معتقد است بار ديگر مي تواند تك و تنها شهرداري تهران را تصاحب كند .

اكنون با ائتلاف كامل اصلاح طلبان و در آستانه انشعاب كامل اصول گرايان حتي اگر اصلاح طلبان شكست بخورند با هم شكست خورده‌اند و حتي اگر گروهي از اصول گرايان (مانند يكي از سه ستاد حامي احمدي نژاد) به قدرت برسند اصول گرايان شكست خورده اند . چرا كه ويروس انشعاب و تفرقه اين بار از اردوي اصلاح طلبان به اردوي اصولگرايان رخنه كرده است . آنان كه در يك سال گذشته سعي مي كردند شكاف «كروبي‌–‌اصلاح‌طلبي» را برجسته كنند و از شكاف « احمدي نژاد –اصول گرايي» تغافل ورزند امروز بايد فهميده باشند كه كروبي رقيب اصلاح طلبان نيست ، ريش سفيد آنان است .اما احمدي نژاد اتفاقا" همان رقيب است نه فقط رقيب اصلاح طلبان كه رقيب اصولگرايان .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بازگشت به صفحه نخست  


Free Web Counters & Statistics