 |
گزارش بررسي عملكرد رسانه‌ها در انتخابات اخير
نویدنو:06/10/1385
گزارش بررسي عملكرد رسانه‌ها در انتخابات اخير
خبرگزاري دانشجويان
ايران - تهران
سرويس: رسانه
وسايل ارتباط جمعي نقش غيرقابل انكاري بر افكار عمومي دارند؛ از اين رو، هر يك از رسانه‌ها در مواقع ضروري و حساس مي‌توانند رويدادهاي جامعه را برجسته و يا كمرنگ‌تر جلوه دهند؛ انتخابات نيز يكي از مسائل مهم در هر جامعه است و رسانه‌ها با توجه به اين امر، نقش بسزايي در حضور مردم در پاي صندوق‌هاي راي دارند.
به گزارش خبرنگار رسانه‌ي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ارزيابي عملكرد رسانه‌ها در انتخابات اخير و پايبندي آن‌ها به اصول اخلاق حرفه‌يي در اين زمينه موضوعي بود كه ايسنا با تعدادي از مديران مسوول رسانه‌ها، مطرح و پاسخ آنان را به اين شرح دريافت كرد:
رسانه‌ها در اين انتخابات نقش تبليغي و آموزشي را به‌خوبي انجام دادند
غلامرضا قلندريان - مدير مسوول روزنامه‌ي قدس - در اين باره معتقد است: مجموعه‌ي رسانه‌هاي كشور در سه محور تبيين، تبليغ و تهييج، نسبت به دوره‌هاي قبلي انتخابات كاركرد و عملكرد مطلوبي داشتند.
او افزود: با توجه به اين كه جريان انتخابات از سه ماه قبل به طور مشخص كليد خورد، رسانه‌ها سعي كردند در جهت تبيين جايگاه اين سه انتخابات بزرگ، يعني مجلس خبرگان، شوراهاي شهر و روستا و ميان‌دوره‌يي مجلس شوراي اسلامي بپردازند.
به عقيده‌ي وي، اين دوره از انتخابات نشان داد كه رقابت مبتني بر نگاهي سالم و آزادانديش شكل گرفته، چراكه تخريب در جريان انتخابات 24 آذرماه به شكل حداقلي بود و هر كسي حوزه‌ي فكري و مانيفست انتخاباتي خود را تبليغ كرد و كمتر به تخريب حوزه‌ي فكري طرف مقابل پرداخت.
مرز ميان نقد سالم و تخريب بايد مشخص شود
به گفته‌ي مدير مسوول روزنامه‌ي اعتماد ملي، اگر آگاهي مردم در انتخابات افزايش يابد، به تناسب آن ميزان مشاركت موثر آن‌ها در تعيين سرنوشت‌شان بسيار چشمگير خواهد شد و اين وظيفه‌ي رسانه‌هاست كه به اين امر توجه ويژه‌اي داشته باشند.
محمدجواد حق‌شناس افزود: به طور كلي، رسانه‌ها در تحريك جامعه براي حضور در پاي صندوق‌هاي راي بسيار خوب كار كردند، اما متاسفانه در شناخت مردم نسبت به كانديداها و جناح‌ها خوب عمل نكردند و نتوانستند آگاهي مردم را افزايش دهند. البته رسانه‌هاي مكتوب در مقايسه‌ي با رسانه‌ي ملي بهتر بودند و تا حد امكان اين كار را انجام دادند.
به عقيده‌ي وي، حضور در انتخابات، بايد مبتني بر شناخت باشد؛ از اين رو، رسانه‌ها و احزاب به نمايندگي از جامعه‌ي خود وظيفه دارند اين شناخت را به مخاطبان خود بدهند و آن‌ها را در مسير تصميم‌سازي قرار دهند.
به گفته‌ي او، بايد مرز ميان نقد سالم و تخريب مشخص شود؛ زيرا تا زماني كه اين مرز روشن نباشد، نمي‌توان شناخت صحيح و دقيقي را نسبت به كانديداها به مردم داد، از اين رو روزنامه‌ي اعتماد ملي به دليل اين كه مرز اين مساله به خوبي معلوم نبود، از ورود به اين حوزه پرهيز كرد و اگر بخواهم عملكرد روزنامه‌ي خود را در زمينه‌ي انتخابات مورد نقد قرار دهم، يكي از نقدهاي وارد به آن همين مساله است.
حق شناس در ارزيابي عملكرد روزنامه‌ي تحت مديريت خودش در انتخابات 24 آذر گفت: با توجه به اين كه روزنامه‌ي اعتماد ملي يك ارگان حزبي است، مهم‌ترين وظيفه‌ي آن در انتخابات تنوير افكار عمومي و اطلاع‌رساني در اين حوزه است و از اين رو ممكن است برخي از خوانندگان عادي روزنامه در اين دوران نسبت به اين مساله دلخور باشند، اما به عنوان يك وظيفه احساس كرديم بايد به اين امر بيشتر بپردازيم.
وي با اشاره به اين كه سعي كرديم به انتخابات، بويژه انتخابات خبرگان رنگ و بوي رقابت دهيم، خاطرنشان كرد: در زمينه‌ي رد صلاحيت‌ها بيشتر به اين امر پرداختيم كه متاسفانه نگاه شوراي نگهبان به انتخابات مبتني بر رقابت نيست؛ همچنين در انتخابات شوراهاي شهر و روستا نيز به گفت‌وگو با كانديداهاي اصلاح طلب كه عمدتا به تهران مربوط مي‌شد، پرداختيم و با ديد متفاوت به اين موضوع نگاه كرديم.
رسانه‌ها محيط اخلاقي خوبي براي برگزاري انتخابات بودند
اما سردبير روزنامه‌ي رسالت گفت: عملكرد رسانه‌ها در انتخابات 24 آذرماه، به آراي مردم و انتخاب‌شوندگان يك رويكرد مثبت داشت.
كاظم انبارلويي افزود: رسانه‌ها براي برگزاري انتخابات فضا و محيط اخلاقي خوبي بودند؛ به طور مطلق نمي‌توان گفت كه همه‌ي رسانه‌ها اصول حرفه‌يي روزنامه‌نگاري را رعايت كردند؛ اما به طور نسبي، توفيق خوبي در رعايت اخلاق حرفه‌ي روزنامه‌نگاري در سطح رسانه‌هاي كشور ديده مي‌شود.
انبارلويي تفاوت ميان كاركرد رسانه‌ها در انتخابات آذرماه جاري با دوره‌هاي قبل را در جريان افراطي رسانه‌ها در گذشته دانست كه مسير انتخابات سالم را به سمت و سوي افراطي هدايت مي‌كردند.
به عقيده‌ي او رسانه‌ها در دوران انتخابات گذشته، نمي‌گذاشتند كه مردم در يك فضاي آزاد و سالم به انتخاب دست بزنند و به همين دليل سطح مشاركت را كاهش دادند اما در اين انتخابات دستگاه اجرايي، دستگاه نظارت و دست‌اندركاران انتخابات، اعم از انتخاب‌كنندگان و انتخاب‌شوندگان، در يك فضاي كم‌تنش به معرفي نامزدهاي خود پرداختند كه نتيجه‌ي آن افزايش سطح مشاركت و حيرت ناظران خارجي بود.
مطبوعات توانستند مردم را به پاي صندوق‌هاي راي بكشانند
مدير مسوول روزنامه‌ي آفتاب يزد نيز معتقد است: مطبوعات توانستند با داغ كردن تنور انتخابات مردم را به پاي صندوق‌هاي راي بكشانند و وظيفه‌ي خودشان را به خوبي انجام دادند.
منصور مظفري عملكرد رسانه‌ها در راستاي برگزاري انتخابات را مثبت ارزيابي كرد و گفت: متاسفانه بعضي از رسانه‌ها در امر انتخابات به مسائل جناحي خود مي پرداختند.
وي در مورد رعايت اصول اخلاق حرفه‌يي در كار رسانه‌ها در انتخابات 24 آذرماه گفت: اكثر مطبوعات اين اخلاق را رعايت كردند، اما بعضي از مطبوعات كه با عينك ديگري به انتخابات نگاه مي‌كردند، خواستار پيروزي انحصاري گروه‌هاي خود بودند و كمي اخلاق رسانه‌يي را زير پا گذاشتند و با تخريب گروه رقيب باعث دل‌آزردگي مردم شدند.
رسانه‌ها در اين انتخابات نقش كمرنگي در تبليغ كانديداها داشتند
اما مدير مسوول روزنامه‌ي كارگزاران گفت: نقش رسانه‌ها در استقبال حداكثري مردم براي حضور در انتخابات بر كسي پوشيده نيست.
سيدمرتضي سجاديان با اشاره به اين كه در انتخابات 24 آذرماه هر يك از رسانه‌ها بنا به اهداف و ملاحظاتي كه داشتند موثر واقع شدند، تصريح كرد:مسوولان و رسانه‌هاي جمعي، بايد اين زمينه را فراهم كنند كه مردم نسبت به حضور خود در انتخابات احساس مسووليت و اعتمادي بيشتري كنند؛ چراكه قطعا اهتمام بيشتري براي حضور در انتخابات خواهند داشت.
وي درباره‌ي مقايسه‌ي تبليغات و كاركرد رسانه‌ها در انتخابات 24 آذر با دوره‌هاي گذشته، تصريح كرد: در اين انتخابات رسانه‌ها نقش كمرنگي در تبليغات كانديداها داشتند كه آن نيز به ملاحظات سياسي و اقتصادي رسانه‌ها برمي‌گردد.
رسانه‌ها تلاش كردند بهترين‌ها را در معرض داوري مردم قرار دهند
مدير مسوول روزنامه‌ي همبستگي هم خاطرنشان كرد: رسانه‌ها، بويژه رسانه‌هاي مكتوب، با به چالش كشيدن جريان‌هاي فكري و گردهمايي‌هاي سياسي كه در عرصه‌ي انتخابات شركت داشتند، تلاش كردند بهترين‌ها را در معرض داوري مردم قرار دهند.
به گفته علي صالح‌آبادي، تلاش رسانه‌ها به‌طور كلي در اين بود كه مردم را به حضور و مشاركت دعوت كنند و درواقع براي تبليغ گروهاي نزديك به گرايش خود، ديدگاه‌هاي آن‌ها را در تقابل گروه‌هاي ديگر قرار مي‌دادند و به ارزيابي آن‌ها مي‌پرداختند.
وي در ادامه با بيان اين كه حضور رسانه‌ها باعث شد تا افراد سرشناس در صدر ليست انتخابات مردم قرار بگيرند، رسانه‌هاي بخش خصوصي را با امكانات محدودي برشمرد و افزود: اين رسانه‌ها هرچند در رقابت انتخاباتي نابرابر از نظر امكانات در تبليغ انتخابات قرار داشتند، اما در مقايسه با رسانه‌هاي دولتي با توجه به اينكه نخبگان مخاطب اين رسانه‌ها بودند، تاثيرگذاري بيشتري داشتند.
مطبوعات آزاد در تشويق مردم براي حضور در انتخابات نقش بسياري داشتند
به اعتقاد مدير مسوول روزنامه‌ي صداي عدالت، نقش مطبوعات آزاد و مستقل در انتخابات 24 آذرماه درواقع درگير كردن مردم در مشاركت در انتخابات بوده است.
مصطفي كزازي افزود: هدف و وظيفه مطبوعات آزاد را ايجاد مردم‌سالاري به‌معناي وارد كردن مردم در تصميم‌گيري‌ها‌ي نظام دانست و با تاكيد بر نقش اساسي مطبوعات در حضور مردم در انتخابات اظهار كرد: مطبوعات در دوران انتخابات، بخصوص مطبوعات مستقل و آزاد، نقش صددرصدي در تشويق و ترغيب مردم داشتند.
او اصول رعايت اخلاق رسانه‌يي در انتخابات 24 آذرماه را بسيار خوب ارزيابي كرد و گفت: مطبوعات مستقل اخلاق رسانه‌يي را رعايت كردند كه در بعضي مواقع به دليل جلوگيري از وارد شدن لطمه به انتخابات، از يكسري افشاگري‌ها نيز چشم‌پوشي كردند.