نویدنو:23/05/1386                                                                     صفحه قابل چاپ است

چرا روسیه باید به ایران وسوریه اسلحه بفروشد؟

ماریانا بلنکایا, ریانوواستی,  - مترجم : امیر حبیبی

منبع:  ايران در جهان

مسکو– درایالات متحده گفت وگو برسرمساله خروج سربازان ازعراق باعث شده است که موضوع ارسال پیشرفته ترین سلاح های آمریکایی به عربستان سعودی مطرح نشود.

وضعیت مشابهی هم اکنون درفرانسه وجود دارد، جایی که به نظر می رسد علاقه بسیار بسیار زیادی برای ارسال و فروش سلاح و تجهیزات هسته ای به لیبی به وجود آمده است. درهر دو مورد، منافع سیاسی واقتصادی وزن بیشتری نسبت به تکثیر سلاح های هسته ای و یا نگرانی درخصوص ترورریست هایی که ممکن است به چنین سلاح های دست یابند وجود دارد.

اینکه با چه کسانی و تحت چه شرایطی می توان درشرایط خاص تجارت کرد همواره سوال مهمی بوده است. کنگره آمریکا به پرزیدنت جورج بوش هشدار داده است که درماه سپتامبر بعد ازبازگشت آنها از تعطیلات تابستانی، آنها ممکن است لایحه ایی را تصویب کنند که فروش برخی سلاح ها را به عربستان سعودی ممنوع کند. آنها توضیح داده اند که عربستان سعودی به عنوان یک متحد آمریکا عمل نکرده است، به جای آن آنها به تهیه سلاح برای گروه های شبه نظامی و بمب گذاران انتحاری پرداخته اند تا در عراق بجنگند و فعالیت های تروریستی را در سراسرجهان حمایت کرده اند. این اظهارنظرها درخصوص یکی از مهمترین متحدان آمریکا در دنیای عرب بیان شده است. ایالات متحده چنین اتهاماتی را به شماری از دشمنانش می زند: سوریه وایران. چه تفاوتی میان دوست و دشمن وجود دارد؟

این حقیقت دارد که تروریست ها ازعربستان سعودی و سوریه به عراق می آیند. بسیاری از این نیروهای شبه نظامی که در عراق بازداشت شده اند پاسپورت عربستان سعودی داشته اند. اما این به معنای آن نیست که دولت پادشاهی عربستانی ازآنها حمایت می کند ( شاهدی هم وجود ندارد که دولت عربستان ازآنها حمایت می کند). برعکس، سعودی ها علاقه مند به مبارزه با تروریسم هستند. اما منابع مالی خاصی هستند که به تندروهای اسلامی در عربستان سعودی و دیگر کشورهای مسلمان جهان کمک می کنند. بعد ازحادثه یازده سپتامبر 2001، دولت های خلیج (فارس) درخصوص چنین کمک های مالی بیشتر مراقب رفتارشان بوده اند و به صورت عمومی رفتار عمومی خود را نسبت به دادن چنین پول هایی به تندروها تغییر داده اند که هم اکنون بیشتر مزاحمت ها را برای آنها به وجود آورده اند. تندرو ها نه تنها برای سعودی ها بلکه برای همه دنیای اسلام یک مشکل به شمار می روند.

آیا این به این معنی است که لازم است که ارسال اسلحه به خاورمیانه متوقف شود؟ رابرت گیتس وزیردفاع آمریکا درخصوص این موضوع نظر خود را گفته است. او به اسراییلی ها گفته که سعودی ها و دیگر کشورهای میانه رو عربی می توانند این سلاح ها را ازجاهای دیگری مانند روسیه بگیرند اگر آمریکا چنین سلاح هایی را به آنها نفروشد.منطق چنین صحبتی غیرقابل فهم است: بهتر است سعی شود این موضوع که این سلاح ها به چه کسی و چگونه فروش می رود کنترل شود یا اینکه فروش چنین سلاح های را تحت نظارت المللی سازمان هایی مانند آژانس بین المللی انرژی اتمی قرارداد به جای اینکه بازار را به کشورهای دیگر واگذارکرد.اما مسکو هم همین منطق را در همکاری کردن با ایران و سوریه دنبال کرده است. بحث های بسیار زیادی در این مورد ممکن است وجود داشته باشد که فرق زیادی بین عربستان سعودی و ایران و یا سوریه وعراق وجود دارد ولی همه اینها به شدت مسائلی سیاسی هستند. همه خاورمیانه، یا کلا دنیای اسلامی، همه سرنشینان یک کشتی هستند.سلاح هایی که به عراق، عربستان سعودی، مصر، پاکستان و یا سرزمین های فلسطینی ارسال می شود می تواند دراختیار تروریست ها قراربگیرد مانند سلاح هایی که دراختیار ایران و سوریه قرارمی گیرد. هیچ تضمینی وجود ندارد که اگر روسیه این بازاررا ترک کند، به وسیله شرکت های دفاعی اروپایی و یا آمریکایی اشغال نشود. اما غیرممکن اغلب مواقع ممکن می شود. رهبرلیبی معمر قذافی، دشمن سابق قسم خورده غرب که به حمایت از تروریسم متهم شده بود، حالا می تواند رییس جمهوری فرانسه نیکلاس سرکوزی را درآغوش بگیرد. او همچنین میزبان تونی بلر بود وقتی که وی نخست وزیر انگلستان بود. وزیر امورخارجه آمریکا کاندولیزارایس گفت که او نیز بی میل نیست که از لیبی دیدن کند. درنتیجه، کمپانی های بزرگ نفتی غربی بار دیگر به کشور بازگشته اند، سلاح های سنگین و تاسیسات بزرگ نیز درراه هستند.

آشکارا، همه اینها اتفاق افتاده است چرا که تریپولی سیاست خارجه اش را تغییر داده، توسعه برنامه سلاح های کشتارجمعی را متوقف کرده و حمله به غرب را کنارگذاشته است. اما قذافی همان مرد است: دیروز او ازچیزهای به خصوص ومشخصی منفعت می برد، جایی که او حالا ازچیزهای دیگر استفاده می کند. زمان وشرایط دیکته می کند که فردا او به چه چیزی علاقه مند خواهد بود.

یا مثال دیگری ازدیگر گوشه جهان بزنیم: کره شمالی. امروز جامعه جهانی، ازجمله ایالات متحده بحث درخصوص کمک کردن به این کشور از راه های مختلف است، اما تا دیروز آمریکا آن را بخشی ازمحور شرارت می نامید. همه چیزنسبی است: دوستان و دشمنان و قوائدی که برای تجارت اسلحه به کارمی رود. ایالات متحده می تواند به ایران و سوریه اسلحه بفروشد اگر چه ملت های فوق العاده ای به شمار نمی روند وهمان طوری که می بینیم آنگاه سیاست تغییر رژیم هم دیگر چندان ضروری نخواهد بود.

اگرچنین تجارت هایی سودآور باشد و از نظر سیاسی امکان پذیر، پس چرا نباید به سوی آن رفت؟ ما می توانیم بیشتر پیش برویم و به این بپردازیم که اساسا آیا تجارت اسلحه اخلاقی است یانه. اما اگر چنین تجارتی نمی تواند متوقف شود، بگذاریم تا آنجا که می تواند کنترل شود به وسیله فروشنده های قابل احترام، چه آمریکا چه فرانسه وچه روسیه. درغیراین صورت همچنان که رابرت گیتس خاطرنشان کرده است بازارممکن است توسط بازیگران دیگری اشغال شود. ■

بازگشت به صفحه نخست                                   

Free Web Counters & Statistics