نویدنو - سیاست - اقتصاد-  کتاب -  زنان -صلح  - رحمان هاتفی فرهنگ وادب - درباره ما - پیوندها -  -دیدگاه نظری - ویژه نامه

محیط زیست را دریابیم

نویدنو:08/8/1385

محیط زیست را دریابیم

 

انتشار خبرها و گزارشات پراکنده در رسانه های همگانی پیرامون وضعیت نگران کننده محیط زیست کشور، باردیگر اهمیت توجه دقیق به این مساله خطیر را در برابر همه آنهایی که نسبت به آینده میهن احساس مسئولیت می کنند، به نحوی جدی مطرح ساخته است!




در اواسط مهر ماه سال جاری، خبرگزاری ایسنا، گزارشی را با عنوان ”تخریب های گسترده محیط زیست درپروژه آزاد راه تهران- شمال“ منتشر ساخت که در بخشی از آن چنین آمده بود: ”درحالی که پروژه آزاد راه تهران- شمال با گذشت 10 سال از آغاز اجرای آن تنها 7/ 5 در صد پیشرفت فیزیکی داشته است، اما تخریب ها، ورود آلودگی ها، تخلیه نخاله ها و ... موجب نگرانی مسئولان محیط زیست شده است... تخلیه زباله ها و نخاله های پروژه آزاد راه رودخانه چالوس را به نابودی کشانده است.“
وضعیت رودخانه چالوس و محیط طبیعی زیبای حاشیه آن چنان وخیم و ناگواراست که سرپرست معاونت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست به خبرگزاری ایسنا در15 مهر ماه امسال اعلام داشته: ”با توجه به مشکلات زیست محیطی ایجاد شده از سوی پروژه، سازمان درتماس با مسئولان وزارت راه در خواست تشکیل جلسه فوری در این خصوص کرده است، درصورت ادامه این روند وعدم رعایت تمام شروط و تمکین مسئولان پروژه، مجوز فعالیت آنها لغو و پروژه تا تعیین تکلیف متوقف خواهد شد.“
طرح احداث آزاد راه تهران- شمال از جمله پروژه هایی است که برخی نهادهای رژیم ولایت فقیه همچون بنیاد مستضعفان، بنیاد غدیر، آستان قدس رضوی و از مدتی پیش سپاه پاسداران در آن سهم و مشارکت فعال دارند و از زمره پروژه هایی است که تاکنون پیشرفت چندانی نداشته ولی سودهای هنگفت عاید برخی مقامات ارشد رژیم کرده است. هنگامی که مساله اجرای این پروژه طرح شد، همگان بر غیر اقتصادی بودن آن و نیز خطرات بزرگی که برای محیط زیست و طبیعت زیبا وبکر دامنه های کوه البرز بویژه درشمال کشور تاکید کردند. اما از آنجا که طرح مذکور منبع و پوششی برای حیف و میل دارایی ملی کشور بود و هست مراکز پر قدرت نظیر سپاه و بنیاد مستضعفان با حمایت از اجرای آن بر نظرات کاشناسان و هواداران محیط زیست نقطه پایان نهادند و آن را با کسب میلیون ها دلار از بودجه عمرانی آغاز کردند. اینک پس از 10 سال این پروژه پیشرفتی نداشته و فقط محیط زیست را به نابودی کشانده است. مطابق آمار موجود این آزاد راه که 121 کیلومتر می باشد در نقاط متعدد مناطق حفاظت شده محیط زیست را تخریب می کند. رییس اداره محیط زیست چالوس در اعتراض به این پروژه بدرستی تاکید کرده است: ”50 کیلومتر ا ز121 کیلومتر کل آزاد راه تهران – شمال از داخل منطقه حفاظت شده البرز مرکزی عبور می کند و فاقد طرح مدیریت زیست محیطی است. حدود 20 کیلومتر هم از کناررودخانه حفاظت شده چالوس عبور می کند، علاوه بر جنگل ها و رودخانه و حیات وحش منطقه و حیواناتی مانند، پلنگ، خرس، شوگا، گوزن، بالابان، قوچ و میش ، روباه، شغال، بز کوهی و خوک با خطر نابودی و انقراض روبرو می شوند.“
منطقه حفاظت شده البرز مرکزی و کناره رودخانه چالوس یگانه مناطق در حال نابودی نیستند، به گزارش روزنا پایگاه خبری وابسته به حزب اعتماد ملی به تاریخ 11 مهر ماه امسال، بخشی از پارک ملی گلستان تخریب خواهد شد. در این گزارش آمده است:” با تخریب پوزه های سنگی دو طرف جاده پارک ملی گلستان خسارات هنگفتی به بدنه پارک ملی وارد می شود. تخریب پوزه های سنگی به منزله تخریب جنگل و ساختار طبیعی کوهستانی و قطع درختان بی شمار در داخل پارک است”. نکته با اهمیت اینست که، پارک ملی گلستان نخستین پارک ملی ایران است که از سال 1336 به عنوان پارک وحش و تحت اختیار قانون، منطقه حفاظت شده اعلام شده و درسال 1346خورشیدی با مصوبه شورای عالی محیط زیست و با تایید بالاترین مقام اجرایی وقت به عنوان پارک ملی به جهانیان معرفی شد. در سال 1354 پارک ملی گلستان به عنوان یک ذخیره گاه ژنی زنده و ارزشمند در زمره 50 ذخیرگاه بیوسفری جهان در لیست یونسکوبه ثبت رسید. اهمیت این پارک منحصر بفرد و کم نظیر در آن است که حدود یک هفتم گونه های گیاهی نایاب، یک سوم کل پرندگان ایران و حدود 50 درصد پستانداران ایران فقط از داخل محدوده 1400 هکتاری این پارک شناسایی و ثبت جهانی شده اند.
در این باره موج اعتراض و مخالفت کارشناسان و اساتید دانشگاه به صورت بسیار پراکنده در مطبوعات بازتاب یافته است. در واقع درصد بزرگی از متخصصان و کارشناسان مستقل کشور به تخریب پارک ملی گلستان واکنش نشان داده اند. مدیر کل اسبق دفتر حقوقی سازمان محیط زیست که اینک استاد رشته حقوق محیط زیست در دانشگاه های کشور است با تاکید بر اعتراضات همکاران خود به خبرگزاری ایسنا گفت: ”این قبیل اقدامات نقض آشکار قانون وماده 8 آیین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست است. به هر ترتیب قراین نشان می دهد که احتمالا در آینده نزدیک رویای تحقق نیافته وزارت راه، مبنی بر چهار بانده کردن جاده گلستان تحقق خواهدیافت. در غیر این صورت نیازی به احداث دیواره های بتونی در دو طرف جاده و تخریب پوزه های سنگی واجد اهمیت طبیعی در پارک نبود.“ پیمانکاران وزارت راه در پروژه تعریض جاده پارک ملی گلستان شرکت های وابسته به سپاه وبنیاد شهید و آستان قدس رضوی هستند. از دیگر سو رسانه های مجاز در جمهوری اسلامی دراواخر مهر ماه گزارش دادند: ”رییس سازمان حفاظت محیط زیست (بر خلاف حتی قوانین موجود در رژیم) مجوز عبور بخشی از خط لوله نفت ری- قوچک از داخل پارک ملی سرخه حصار را صادر کرده است.“ خط لوله نفت ری – قوچک حدود 44 کیلومتر بر آورد شد که از انبار نفت ری شروع شده وبه موازات خط لوله ری – ساری پیش می رود و با عبور از منطقه حفاظت شده جاجرود وارد پارک ملی سرخه حصار می شود و با عبوراز محدوده اصلی حفاظتی و کم نظیر طبیعی پارک از قسمت شمالی پارک خارج می شود. از مجموع 44 کیلومتر این خط لوله نفت، 20 کیلومتر آن از داخل پارک ملی سرخه حصار عبور می کند. مطابق اعلام رسمی یونسکو، پارک ملی سرخه حصار قدیمی ترین منطقه حفاظت شده ایران و جهان محسوب می شود. این پارک از 200 سال قبل به عنوان قرق اختصاصی قاجار تحت حفاظت قرار داشت و همین امر آن را از نظر یونسکو به قدیمی ترین منطقه حفاظت شده طبیعی جهان بدل کرده است. این پارک ملی نزدیک به 9382 هکتار است و بیش ا ز740 گونه گیاهی کم یاب و نایاب جهان را در خود جای داده است و از زمره ذخیره های ژنی ثبت شده در جهان است.
سپاه پاسداران وتعاونی مسکن وزارت جهاد کشاورزِی حدود یک سوم از کل پارک را در اختیار گرفته اند و به آن آسیب جبران ناپذیری وارد ساخته اند. سپاه پاسداران بیشترین تخریب را در پارک ملی سرخه حصار بوجود آورده و از این جهت قوانین موجود را نیز زیرپا گذارده است و در برابر هیچ ارگان قانونی پاسخگونیست. تخریب محیط زیست به اینجا ختم نمی شود خبرگزاری فارس به تاریخ 9 مهرماه در گزارشی نوشت: ”زمین های پارک ملی سرخه حصار، جزیره آشوراده و بسیاری موارد مشابه که طبق قانون تحت حفاظت محیط زیست هستند در هر دوره ای مورد تعرض سازمان های دولتی و غیر دولتی قرار گرفته اند و امروز نوبت تعرض به مناطق جنوبی شبه جزیره میانکاله است. منطقه ای به نام بانک زمین.“
در ادامه این گزارش تاکید شده: ”شبه جزیره میانکاله در زمره پناهگاه های حیات و حش کشور است که به علت اهمیت زیاد در زمره ذخایر بیوسفر 9 گانه ایران و جزو 18 تالاب بین المللی بی نظیر به عنوان ذخیره گاه زیست کره زمین به ثبت رسیده است.“
واقعیت ماجرا اینست که در دوران ریاست جمهوری رفسنجانی و در چارچوب برنامه به اصطلاح سازندگی مطابق دستورات صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، صدها هکتار زمین منطقه توسط وزارت جهاد کشاورزی به یک شرکت که عمدتا توسط ”آقازاده ها“ اداره می شد با عنوان بانک زمین واگذار شد. این شرکت وابسته به ”نورچشمی ها“، سپس زمین هایی را که تصاحب کرده بود با حمایت دولت وقت (رفسنجانی)تحت عنوان توسعه و عمران منطقه به شرکت های خدماتی، تفریحی و توریستی فروخت. در واقع شرکت بانک زمین بر خلاف قانون و اهداف اولیه زمین ها را قطعه، قطعه کرده و به شرکت ها و افراد بفروش رساند. فقط 50 هکتار به شرکتی به نام نوین آرین رسید.شرکت بعدی به نام آبادگران که همگی گردانندگان آن از فرزندان مسئولین آستان قدس رضوی هستند نزدیک به 1000 هکتاررا به چنگ آورده و قرار است پس از گذشت نزدیک به 9 سال به احداث هتل مبادرت ورزند. اخیرا نیز سپاه پاسداران طرح هایی را در رابطه با ساختمان سازی و تاسیس انبار نفت مطرح کرده که قرار است دراین شبه جزیره به اجراء برساند.
و به همه اینها باید مناقصه دولت احمدی نژاد در رابطه با فروش مجوز شکاربه شکارچیان خارجی در مناطق حفاظت شده محیط زیست را افزود. بنابه تصمیم دولت ”مهرورزی“ گونه های جانوری کشور از 20 تا 9000 دلار به شکار چیان خارجی فروخته می شود. از سال 1376 یعنی از دوران رفسنجانی قوانینی به تصویب رسید که به سازمان محیط زیست این اختیار داده شدکه بر پایه بر آوردهای خود اقدام به صدور پروانه شکار برای شکارچیان خارجی کنند. درسال 1376 تنها یک شرکت توریستی اقدام به ورود شکارچی خارجی به کشور می کرد اما درسال 1382 تا 1384، تعداد این شرکت ها به 15 رسید و اکنون با تاکید دولت احمدی نژاد شرایط برای شکار چیان خارجی به مراتب ساده تر شده است.
در رابطه با این قانون جدید نیز کارشناسان به شدت معترض هستند . یکی از اساتید جغرافیای دانشگاه تهران در این باره به ایسنا گفت: ”شکاریک سوداگری و ناشی از تفکر حجره ای است که این تفکر درسازمان محیط زیست غالب شده است. درکشوری مثل ایران که منابع حیات وحش آن محدود است شکار به عنوان یک منبع درآمد اکوتوریستی جرم است و وظیفه مراجع قانونی است تا جلوی این سوداگری را بگیرند.“
یکی دیگر از کارشناسان مجرب محیط زیست و استاد دانشگاه ضمن اعتراض به این اقدام خاطرنشان می سازد: ”باعث تاسف است آقایان براساس کدام نظر علمی و کدام آمار و سرشماری مدعی هستند جمعیت مازاد حیات وحش در کشور موجود است که برای خارجی ها هم پروانه شکار صادر می کنند. چطور باید جلوی شکارچی هم وطن را بگیریم آن وقت به شکارچی خارجی مجوز بدهیم. شورای اقتصاد با توجه به تصمیم ستاد بررسی و تعیین کنترل قیمت ها از سال 1383، قیمت شکار بسیاری از گونه های جانوری برای شکارچیان خارجی را اعلام کرد. به طور مثال بر اساس این مصوبه شورای اقتصاد، برای گرگ 500 دلار، خرگوش30 دلار، کبک50 دلار، قوچ اوریان از 2500 دلار تا 5500 دلار، پلنگ 9500 دلار، قرقاول 70 دلار... در این مملکت گرگ 500 دلار و قوچ با شاخ 105 سانتی متر به بالا 5500 دلار قیمت داردآیا این گران است که تازه می خواهند (اشاره به دولت احمدی نژاد) ارزان تر هم بکنند.“
اینست آن فاجعه ای که رژیم ولایت فقیه برای میهن ما رقم زده و می زند و این در حالیست که با فروش حیات وحش توسط مشتی دلال و پاسدار به ثروت می رسند ولی حتی کارکنان زحمتکش محیط زیست از دریافت حقوق ماهیانه خود محروم هستند. کارشناس، کارمند و کارگر شاغل در محیط زیست با مشکل مالی مواجه هستند. خبرگزاری مهر در 12 مهر ماه در باره وضعیت کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست اعتراف کرد: ”اغلب محیط بانان حدود 10 ماه حقوق نگرفته اند، با توجه به اینکه اغلب محیط بانان بین 8 تا 10 ماه از سازمان محیط زیست حقوق طلب داشتند، با تامین اعتبار لازم در جهت پرداخت حقوق این افراد اقدام لازم صورت گرفت.“
سازمان حفاظت محیط زیست بنا دارد بیش از گذشته نسبت به وضعیت معیشت محیط بانان توجه داشته باشد و درزمان مقرر بدون تاخیر به پرداخت حقوق آنان اقدام نماید”.
با تمام آنچه مورد اشاره قرار گرفت، ضرور است با دقت و حساسیت نسبت به امر خطیر و پر اهمیت محیط زیست برخورد شود. حفظ محیط زیست و نگهداری و بهبود آن به معنای بهبود آینده کشور است!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بازگشت به صفحه نخست  


Free Web Counters & Statistics